koçi bey makedon veya arnavut asıllı devşirmedir. asıl adının mustafa olduğu yönünde görüşler mevcuttur. ıv.murat zamanında hasodaya alınmıştır. osmanlı halkını ve kurumlarını çok iyi bildiğinden dolayı aksaklıklarıda tespit edebilecek yeteneğe sahipti. bundan dolayı ıv.murat gibi sert bir padişaha gerilemenin nedenlerini açıklayacak risaleler hazırlama cesaretini gösterebilmiştir. -sultan ibrahim döneminde de risale hazırlamasına rağemn koçi bey risalesi dendiğinde ilk akla gelen ıv. murat'a sunulmuş olan risaleleridir-
risalelerinde yükseliş döneminde ki düzenin işleyişiyle içinde bulundukları dönemin işleyişini karşılaştırarak iyi bir tahlile gitmiştir. risalelerinde bozulmanın ve çözülmelerin başlangıcı olarak kanuni sultan süleyman dönemini ve ııı. murat dönemini göstermektedir.
gerilemenin veya başka bir deyişle çözülmenin nedenlerini açıkladığı risalelerin sonuna "risaleyi okuduktan sonra yakılması gerektiğini, halkın bu uygulamaların padişahın düşüncesi olduğunu bilmesi gerektiğini" söylemesi dikkat çekicidir.
padişaha yazdığı risalelerinde kendisini pir olmuş eski bir emektar kulu olarak tanıtır.
ünlü tarihçi hammer tarafından türk manteguieu'su olarak anılmıştır.
