tarihte bilinen ilk komünist isyan olarak kayıtlara geçendir. sasanilerin ak hunlar tarafından bozguna uğratılmasından sonra mazdek ismi ile bağdaşan isyan, temelde kadın ve servet kıstaslarının eşit bölünmediği ve sosyal adaletsizliğin bundan kaynaklandığına dayanmaktadır. olayların ayyuka çıkmasından sonra ise isyan bastırılmış ve bu isyana sebebiyet verenler idam ile cezalandırılmışlardır.
