Letonyalı bir köylü ailesinin kızı olarak dünyaya geldi. Çariçe Katerina üç yaşında öksüz kaldı ve bir papaz tarafından büyütüldü. Ruslar, isveç ile yaptıkları savaşlar sırasında Katerinayı esir aldılar Çar Petronun danışmanlarından birinin hizmetçiliğini yapmaya başladı. 1703'te Çardan bir çocuk peydahlayınca Ortodoks oldu, 9 sene carın sevgilisi olarak kaldı sonra da carı kafesleyip evlendi. 1724te taç giydi, Petro'nun bir yıl sonra varis bırakmadan ölmesi üzerine de asillerin muhalefetine rağmen saray muhafızlarının ve bazı askerlerin desteğiyle Çariçe ilân edildi.Prut savaşında baltacı mehmet pasayla mercimeği fırına verip ülkesini kurtarmıştır.