ortaasya şamanist moğol baskılarından kaçan türk boyları akın akın batıya doğu göç eder. maveraünnehir coğrafyasına yaklaşıldıkça müslüman arap kabileleriyle ticari ve kültürel ilişkiler başlar. o dönemde müslüman araplar, mecusi fars ve hristiyan roma'yla yoğun bir şekilde savaş halindeydiler. müslüman araplar, hayatı at üstünde geçen ve sayıca çok fazla olan bu savaşçı türk boylarına kendi saflarında yer almalarını ve bu şekilde savaş ganimetlerine ortak olmalarını teklif ediyorlardı. halbuki rum ve farisiler bu tür vaadlerde bulunmuyorlardı.
sayıca çok üstün olan bu savaşçı türk boyları müslüman arapların yanında yer alarak islam ordularının başarı kazanmasında büyük rol oynadılar ve kazanılan ganimetlerle kısa zamanda büyük zenginliklere sahip oldular. bu askeri ve ticari ilişkiler araplarla türklerin bir arada yaşamalarına vesile oldu. türkler, müslüman arapların dininde özellikle cihad, ibadet ve temizlik ilkelerinden çok etkilenerek hiç bir zorluk göstermeden islamiyeti kabul etmişlerdir.
müslüman araplarla birlik olmayıp hristiyan roma ile iş birliği yapan peçenek türkleri istisnadır tabii. peçenekler roma ile işbirliğine giderek anadolu içlerine yerleşip hristiyanlaştılar. ama peçeneklerin sayısı çok azdır. mimar sinan da bu peçenek türklerinden devşirme bir hristiyan türk ailenin çocuğuydu sonrada devşirme yolu ile müslüman olmuştur.
türk kavimlerinin sayısı çok fazla olduğu için türklerin boy boy müslümanlığı kabıl etmelerinden hemen sonra arap müslümanlar bu bölgeleri terketmişler cihad görevini müslüman türklere devretmişlerdir. çünkü o devirde bölgedeki türk nüfusu gerçekten çok fazlaydı. buhara, semerkand, horasan gibi vasat şehirler doğudan göç eden türkler tarafından kısa sürede bölgenin en kalabalık şehirleri haline geldiler.
bölgedeki müslüman arapların yaklaşık üç katı nüfusa sahip olan türklerin kılıç zoruyla islamiyeti seçtiğini savunmak ahmaklıktır aptallıktır geri zekalılıktır.
