29 mayıs 2012'ye kadar tüm dünyada hak olan "grev hakkı"nın thy işçilerinin elinden alınması sonucu olan değişikliklerdir.
öncesi:
kabin ekibi aylık programına istinaden görevine giderdi.
* Eğer bir görevde değişiklik yapılacaksa bu kabin ekibine sefere en az 24 saat kala haber verilirdi. Verilirdi ki kişi kendini ona göre hazırlasın. Ona göre yatsın uyusun, ona göre yesin içsin.. ona göre dinlensin!
* göreve herhangi bir sebepten geç kalınması durumunda geç sb*'a kalınırdı. Yani havalimanında ekip odasında, gelemeyen birisi olursa onun yerine uçuşa gitmek için beklenir. nöbete gidildiğinde de uçuşa gidilir gibi id kartı okutulur ve görev bilgisinin çıktısı alınır ve ekip tahsise uğranır. ellerine bir amir ve bir memur olmak üzere iki form var. bunlara nöbete geliş saati, isim, sicil, uçuş saati, kaçıncı günde olunduğu, pasaport bilgileri ve geçersiz uçak tipi gibi bilgiler yazılır. ekip tahsis de ihtiyaç anında listeden seferine göre uygun birini seçip sefere atardı.
* boş günler boş günlerdi. baya bildiğiniz boş.
* ekip tahsiste iki kişi görev yapardı her şiftte. hemen arka masalarda da ekip planlama birimi çalışırdı. bir arada ortak planlamalar yaparlardı.
* nöbette bekleyen birisi uçuşa atanacağında ekip odasının alt katındaki ekip tahsisten ekip odasına o kişinin ismi anons edilirdi. eğer seferin mesai açılış saati geçmediyse nöbetten sefere atanan kişi kartını okutup görev çıktısını alırdı. seferin mesai açılış saatinin geçmesi durumunda ekip tahsisten bilgi alınırdı ve sefere gidilirdi.
* uçuşla ilgili düzeltilmesi gereken bir durum söz konusu olduğunda ekip odasının alt katındaki ekip tahsis odasına uğranırdı ve gerekli düzeltmeler yapılırdı...
* uçak full olduğunda bir kabin memuru ilave ekibe dahil edilirdi. 20 b/c* yolcusu üzerinde olduğunda bir kişi ilave verilirdi mutlaka.
sonrası:
* kız ekip tahsis görevlisiyle konuşmaya çalışıyor, içeride iki kişi yerine artık sadece bir kişi var. ekip tahsis odasının arkasındaki ekip planlama birimi genel müdürlük binasına taşındı. kız, ekip tahsis görevlisi dışında herkese anlattı derdini de bir tek ekip tahsise anlatamadı. e sıra var! herkes derdini birbirine anlatıyor ama 50 kişinin derdini bir kişi çözemiyor tabi. neyse konuya dönelim, toparlamak lazım. kız anadolu yakasında oturuyor, görev başlancıç saati 22:30 civarı. ama atatürk havalimanı'na yakın bir yerde işi varmış, erken gelmiş havalimanına. olay esnasında saat 20:10 falan. başka birisinin görev çıktısında ekibin arasında kendi ismini görüyor (seferin mesai açılış saati 20:30) ve id kartını okutarak görev çıktısı almaya çalışıyor. ekranda "görevinize geç kaldınız" uyarısnı gördükten sonra ekip tahsise iniyor haliyle. "benim seferim bu değil ki, 2 saatten fazla zaman var benim seferime" diyecek! diyemiyor. hadi tamam o da dert değil "bu sefere de giderim ben ama görevinize geç kaldınız uyarısı alıyorum imza saatini kaçırmadığım halde" diyecek! diyemiyor. sıra var! saat 20:30 olacak artık, son bir dakika... ekip tahsis görevlisine sesleniyor mesaisini açtırmak için. ekip tahsis cevap veriyor: "ben bir şey yapamam ki, ekip planlamayı ara". ekip planlamaya ulaşmak mümkün değil, hep meşgul hep meşgul. kız kendi seferinden tesadüfen de olsa çok daha erken gittiği halde, haber verilmeksizin planlandığı sefere de yetişebilecekken bunu ekip tahsise söylediği halde sefer aksaklığı yapmış kabul edildi. kızın parası kesildi, sefer açık verdi... onca işin arasında ekip tahsis görevlisi, seferin kendi ekibi orada olduğu halde ekibi sefere atayamadığı için, nöbetten başka birini sefere atamak üzere queue'sunu arttırdı.
* 4 kişi olması gereken ekipten sadece 3 kişi var havalimanında. gümrük evrakında başka bir ekibin adı var. ekranlarda sadece iki kişinin ismi var, ekip görev çıktısında ise 4 kişi görünüyor. normalde hepsinin örtüşmesi lazım elbet. ekipteki bir kişi gelmeyen kişiyi tanıdığından onu cep telefonundan arayıp soruyor "neredesin sen?" diye. gelmeyen kişinin haberi yok. kendisine sefer tebliğ edilmemiş.. yine ekip tahsiste ekibini tamamlamak üzere bekleyen bir ekip..
* bir kişi daha geliyor, "benim seferim şu saatteydi, kartımı okutuyorum, geç kaldınız yazıyor" diyor. ekip tahsis görevlisi bakıyor o kişinin bilgilerine "aaa senin bilmemkaç saat önce bilmemne seferin varmış. gelmemiş görünüyosun. sefer aksaklığı" diyor. görev değişikliği tebliğ edilmemiş!
* biri geliyor seferine geç kaldığını söylüyor ve nöbet çizelgesine bilgilerini doldurup ekip tahsis görevlisine bilgisini veriyor. "yoook, öyle olmuyor, önce arayıp teyit almam lazım" diye geliyor cevap. kabul ederek bekliyor geç kalan kişi. bir saate yakın bekliyor ve yine hatırlatıyor durumunu. "teyit almam lazım teyit almam lazım teyit almam lazım" diyen birinden başka bir şey göremiyor karşısında. ekip tahsis görevlisinin cep telefonu susmuyormuş da, ondan arayamıyormuş. "no tuşuna basıp seni meşguliyetten kurtaralım" tepkisi de yetersiz kalıyor. "arasana!" diyor ekip, "arayamıyorum görmüyor musun" diye geliyor karşılık. arada telefonda geyik muhabbetleri falan da dönüyor tabi.
* 30 b/c yolcusu olduğu halde ilave bir ekip üyesi alamayan ekip çok önemsiz kalıyor artık. ama servis yetişecek! yolcuya güleryüz gösterilecek!
* bir ekip geliyor, uçak gelmiş, hazır, uçağa geçecekler ama ekipte eksik var. ekip tahsisten ekibin tamamlanmasını istiyorlar. talimat öyle gitmişmiş öyle uçacaklarmış! yahu sen pazara pazar arabasıyla çıkmak yerine poşetle çık demiyorsun ki adama! Havacılık bu! kuralları var, yasakları var! sendikayı etkisizleştirmiş olmakla sivil havacılık kanunlarını hiçe saymayı ayırt etmek lazım bir yerde. ekip ısrar ediyor "biz böyle uçamayız, bu uçak kalkmaz!".. gönderildiler uçağa... 5 saat sonra o uçak hala yerdeydi, ekip tamamlansın da kalksın diye... beklerken ekibin mesaisi şişti, "biz bu kadar mesai yapamayız" dediler. ilave ekip toplamaya çalıştılar bu kez de o sefere. bu kez de elinde yeterince nöbetçi ekibi olmadığından ilave ekip de toplayamadı ekip tahsis.
* başka birisi geliyor ekip tahsise, nöbetten anons edilmiş. görev tebliğini almak için ekip tahsise geliyor ve soruyor görevini. cevap: "bilmem, anonsları ben yapmıyorum ki, sefer atamalarını ve anonsları genel müdürlükten yapıyorlar."
* biri yine vakitlice geldiği halde geç kalmış görünüyor kendisine tebliğ edilmeyen bir sefere ve bir önceki günkü ve o günkü durumunu kontrol ettiriyor. "dün boşmuşsun" diyor ekip tahsis. kız diyor ki "nasıl olur ya ben dün çalıştım?!"
* boş günlerinde insanlar uçuşa çağırılmaya başlandı bile..
bunlar birkaç günde değişen şeyler, daha nelerin geleceğini ise çok net görebiliyorum şimdiden.
hani 4000 tl maaş aldığı halde sırf şımarıklık olsun diye grev yapmak isteyen kendini bilmez thy çalışanları var ya, hah işte o çalışanlar 17 aydır zam alamıyor. para az mı geliyo da zam istiyorlar demeyin. hak haktır.
o şımarıklar incecik babetle karda kışta kapıda yolcu karşılıyorken it gibi titrediği için yolcularının acıma beyanlarını dinliyor.
o şımarıklar kar yağdığında "ben gelemiyorum" diyerek evde yan gelip yatacağına üniformanın altına bot giyip çizme giyip evden çıktı da havalimanında uçuş ayakkabısını giyerek göreve gitti.
o şımarıklar her gün radyason yiyor, mobbing'e maruz kalıyor, jet lag oluyor, basınç yiyor.
o şımarıklar çok büyük bir baskı altında çalışıyor.
yıllardır servisin yetişmediği belli hatlar var. ne uçak tipi değişiyor, ne ekip sayısı.. ne de servis tabi ki.
o şımarıklar bir yudum su içemeden, tuvalete bile giremeden gün geçiriyor. kimse yan gelip yatmak için daha kalabalık ekiple uçalım demedi. her şey olması gerektiği gibi vaktinde olsun diye oldu bu talepleri. hem az zaman, çok iş, az personel hem de beş yıldızlı yolcu memnuniyeti olmuyor işte!
kabin ekibinin aldığı eğitime, iş tanımına ve maaşını son kuruşuna kadar hak ettiğine hiç değinmeyeceğim (bu ifadem dışında tabi).
thy çalışanı artık, bütün dünya havacılık mensuplarının sahip olduğu grev hakkına sahip değil. oysaki her şey öncesinde kalmak içindi, sonrasını görmemek için...
