kendi milletine cahil ve yobaz diyen ama kurşun sıkmayan ve kandırarak toprağını satıp istikbalini elinden almaya çalışmayan, çıkarcı olmayan zihniyettir.
nutuk/genel durumun dar bir çerçeve içinden görünüşü/3. paragraf:
"
--spoiler--
burada pek önemli olan bir noktayı da belirtmeli ve açıklamalıyım. millet ve ordu, padişah ve halife'nin hâinliğinden haberdar olmadığı gibi, o makama ve o makamda bulunana karşı asırların kökleştirdiği din ve gelenek bağları dolayısıyla da içten gelerek boyun eğmekte ve sadık. millet ve ordu bir yandan kurtuluş çaresi düşünürken bir yandan da yüzyıllardır süregelen bu alışkanlık dolayısıyla, kendinden önce, yüce hilâfet ve saltanat makamının kurtarılmasını ve dokunulmazlığını düşünüyor. halifesiz ve padişahsız kurtuluşun anlamını kavrama yeteneğinde değil... bu inanca aykırı bir düşünce ve görüş ileri süreceklerin vay haline! derhal dinsiz, vatansız, hain ve istenmeyen kişi olur...
--spoiler--
"
yukarıda da görüldüğü gibi cahil millete cahil denir. ha herkes atatürk gibi bir deha değildir ve böyle mükemmel şekillerde analiz etme ve açıklayabilme kapasitesine sahip değildir ama anlaması bu kadar zor olmasa gerek... işte zaten bu anlayışsızlığın temelinde yatan cehaletten bahsediyoruz aslında.