aralık 1988'de TEKEL, sigara tiryakilerinin talebinin Amerikan harmanı (blended) sigaralara kaydığı gerekçesiyle Amerikan harmanı TEKEL 2000 sigarası piyasaya çıkarır. Harmanın yüzde 85'i Virginia ve Burley, yüzde 15'i oriental tütünlerden oluşturulmuştur.
seksenlerin son demlerinde ortaya cıksa da çoğu insan için 90lı yılların bir parçasıdır tekel2000.
hiç unutmuyorum bakkallar bile özel müşterilerine saklardı tekel2000'i. dagıtımdan geldiklerinde depolarına kaldırıp tezgah altında istiflenen sigara paketleri, üretimin artması ve tütündeki bozulmayla dogru orantılı olarak yaygınlaşmaya başlamıştır.
necati doğru'nun 4 mayıs 1997'de sabah gazetesinde yazdıgı bir tekel 2000 yazısı nostaljik olarak aşağıda.
Adı batsın, icad edenin canı çıksın sigara hepsi bir. Fakat Tekel 2000'i üretme projesi, "yenilgiyi kabul edip teslim olmak yerine çırpınıp, çalışalım, pazarı kaptırmayalım" meydan okuyuşuydu. Amerikan Virginia tütününün Türk tütününü kendi evinde öldürme hesaplaşmasının başladığı günlerdi. içenlere ayrı bir hava, çalım atma, sınıf atlama duygusu kazandırılıyor ve başarı, seks, macera motiflerinin işlendiği büyük harcamalı bol rekamlarla desteklenerek tiryakinin beyni yıkanıyordu. Malbaro, Kent, Camel, Parlement sigaraları, Türk sigarası Maltepe ile Samsun'u iç pazardan iyice silme arzusuyla geliyordu.
TEKEL ilginç yöntem buldu.
Rakibin silahıyla...
Rakibi durdurma formülü buldu.
Amerika'dan Amerikan çifçisinin ürettiği Amerikan kokulu belended tütünü satın alındı, dönemin Tekel Genel Müdürü Süreyya Yücel Özden'in büyük çabası, TEKEL çalışanlarının heyecanıyla birleşti Tokat Sigara Fabrikası'nda "Tekel 2000" üretildi. Türk sigara tiryakisinin duman lezzeti yakalandı. Tekel 2000, Malbaro'nun Türk tiryakisini esir alma hızını kesti. Şu anda piyasanın yüzde 20'sini Tekel 2000 tutuyor, onun karşılığı olan Malbaro S'in piyasa payı ise yüzde 10'larda bulunuyor.
***
Tekel genel müdürünün, çalışanların, mühendislerin, yöneticilerin çabası olumlu sonuç verdi.
Tekel 2000 sadece içerde tutmadı..
Dış pazarlarda da beğenildi...
israil, Bulgaristan, Mekedonya, Moldovya, Rusya, Azerbeycan ve diğer Türk köklü cumhuriyetlerde de aranır, içilir oldu. Tekel idaresi de bunları dış piyasalara ihraç edecek özel şirektlerle ya da kişilerle anlaşmalar yaptı.
Tekel 2000 ucuza veriliyor...
Onu ucuza alanlar da...
Dış piyasaya satıyorlardı...
Örneğin en son fiyatlar açısından bakıldığında iç piyasada 130 bin liradan satılan bir paket Tekel 2000, dış pazara ihraç edilmek üzere satın almak isteyen kişi ya da şirketlere 45 bin liradan veriliyordu. Bu fiyat farkı 1992 yılından buyana "Tekel 2000 mafyalığı" da yarattı. Dış pazara ihraç edeceğiz diye Tekel'den paketini 45 bin liradan alanlar, sahte gümrük çıkış beyannamesi, sahte gümrük mühürü, gümrük memuru adına düzenlenmiş sahte belgelerle "sigara bakslarını yurt dışına çıkmış" gibi gösteriyorlardı.
Sigaranın hayali ihraç ediliyor.
Kendisi iç piyasada satılıyordu.
Büyük vurgun, büyük kazanç...
***
Üç gün önce istanbul Gümrükleri Başmüdürlüğü'ne bağlı Haydarpaşa Gümrük Muhafaza Müdürü Hüseyin Avcı, 8 günlük sıkı bir çalışma sonucu Lineks adlı bir firmanın 2.5 milyon paket Tekel 2000'i sahte mühürler, sahte çıkış beyannameleri, sahte belgeler düzenleyerek yurt dışına ihraç etmiş gibi gösterdiği sahtekarlığını ortaya çıkardı. Elde edilen yaklaşık avanta kazanç 2,5 trilyon liraydı. Olay Üsküdar Cumhuriyet Savcılığı'na intikal ettirildi.
4 kişi tutuklandı.
Önemli bir ipucu da çıktı.
Sahte belge düzenlenerek dışarıya ihraç edilmiş gibi gösterilen sigaralar Tekel'in Sarıyer Deposu'ndan iç piyasaya verilmişti. Yani çete kendine Tekel'in içinde de adamlar bulmuştu. Tekel'in deposunu hiç bir riske girmeden rahat rahat kullanıyordu.
Şimdi kocaman bir soru:
Acaba Tekel'in ihraç kayıdıyla ucuz sigara sattığı kaç şirket, kaç kişi var?
Kimdir bu kişiler?
Kimdir bu şirketler?
içlerinde bakan yakın akrabası olanlar da var mıdır? Ya da parti önde geleni yakınları? Bilmiyorum. Ancak gümrükçüler, "Tekel 2000'in hayalini ihraç eder gibi yapıp, kendisini iç pazarda satma sahtekarlığının 1992 yılından beri sürdüğünü" söylüyorlar.
--spoiler--
