(bkz: #15508787) acayip bir kıvraklıkla konuyu "kürdistan" tartışmasına çekebilmiş yazar... yahu kürdistan meselesini başkasıyla tartışırsın, ben vahdettin'in bağımsız kürdistan davasının fedaisi gibi gösterilmesine tepki gösteriyorum...
ama madem kürdistan'dan söz ediyoruz, birkaç kelime ekleyeyim:
1. mustafa reşit paşa, büyük ingiliz hayranı olup, kemalist tarihin "ilerici" diye şakşakladığı bir isimdir. "büyük reşit paşa" derler; hem kemalistler, hem onların öncüsü jöntürkler... tanzimat paşa'sı; günahım kadar sevmem...
2. "kürdistan" kavramının literatüre girmesi, tanzimatla olmuş bir şey değildir. osmanlı tarihi açısından bakarsak, yavuz sultan selim'den beri bölgeye "kürdistan" denir. kanuni'den itibaren bütün osmanlı hükümdarlarının künyelerinde "kürdistan hükümdarı" diye de ibare vardır. osmanlılar'dan önce büyük selçuklular zamanında da bölgenin adı kürdistan'dı; sultan sencer bu ad altında bölgeyi kendine bağlamıştı.
3. eskiden doğu milletleri arasında "ulus devlet" anlayışı olmadığı için, bu kavramlar sorun olmuyordu. hatta sırf "kürdistan" değil, br "türkiye" kelimesi bile siyasi anlamıyla yoktu. ne zaman ki batı'dan ulus devlet anlayışı geldi, o zaman "türkiye", "kürdistan", hatta tamamen zorlama isimler olan "suriye", "mezopotamya" (sonradan ırak) gibi laflar havada uçuşmaya başladı. bu isimler ortaya çıktığğı anda da "kürdistan" meselesi siyasi anlamda literatüre girmiş oldu.
4. evet, tanzimat'la beraber... tanzimat'ta kürtlere torpil geçilmek şöyle dursun, tam aksine yavuz sultan selim'in onlara tanıdığı bazı imtiyazlar ellerinden alındı. ondan sonra da kürt isyanları tek tük görülmeye başladı. jöntürk hareketi geliştikçe, ona bağlı olarak "jönkürt" hareketi de gelişti. sonunda jöntürk hareketi türkiye cumhuriyeti'ne dönüşürken, jönkürt hareketi tasfiye edildi.
yani mesela hakkında söylenecek çok şey olabilir. ben gerçekten bir hayli kitap da okumuşumdur bu konuda... hem de çok farklı görüşler tarafından yazılmış olarak... ama dediğim gibi burada konu bu değil... mesele vahdettin'se eğer devam ederim; ama kürdistan tartışması yapılacaksa, benden daha iyi bilen arkadaşlar olabilir, onlarla yapılsın, zevkle seyrederim.
