Sadece bir olguya ya da nedene bağlamanın pek yanlış olacağı konudur.Osmanlının çöküşü tek bir unsurun değil,birbirleriyle ilişki içerisinde ve zincirleme olarak devam eden bir süreç içerisinde meydana gelmiştir.Efendim,Osmanlı devleti de her klasik imparatorluk gibi genişlemeye ve toprak fütühatına dayanan bir sisteme dayalı bir imparatorluktu.Yani yükselmenin en ihtişamlı dönemi olan Kanuni Sultan Süleyman devrinde devletin neredeyse ulaşabileceği sınırlara ulaştığı göz önüne alınırsa, çöküşün başlangıcı olarak da bu zamanı uygun görmek yanlış olmayacaktır.Savaş tazminatlarının azalması,buna bağlı olarak ekonominin zayıflaması,bunun sonucunda osmanlının temel dayanağı olan tımar sisteminin çözülmesi ve toprağa bağlı askerin artık orduda yer almayışı ve ordunun sadece profesyonel askerler olan yeniçerilerden meydana gelmeye başlaması gibi sorunlar ekonominin üstüne bir kara bulut gibi çökmüştür. Buna mukabil,ticaret yollarının keşfiyle,ipek ve baharat yollarının işlerliğinin kalmaması ve bu yolları elinde tutan osmanlının ekonomisine ek bir darbe vurmuştur.Ekonomik çöküşle ilgili başlıca sebepler bunlardır demek pek de yanlış olmayacaktır.
Savaş teknolojisinin özellikle 17. yy dan başlayarak geri kalması diğer önemli bir husustur ve savaşlar artık eskisi gibi kazanılamaz duruma gelmiştir.Bunun sonucunda da savaş tazminatından gelen gelirler kesilmiştir.yeniçeri sayısının artması da bir kaç başıbozukluğu bir arada getirmiştir.Klasik dönem osmanlı ordusunda,yeniçeri ve tımarlı sipahi sayısı neredeyse birbirine eşitti ve padişahlar bu iki gücü birbirine karşı dengeleyici unsur olarak kullanıyordu.ancak tımar sisteminin çöküşü ile birlikte, tımarlı sipahiler ortadan kalkınca,ordu yeniçerilerden oluşmaya başladı bu durum da yeniçeriler önemli bir siyasi güç kazandırdı.Öyle ki,yeniçeriler padişah indirip çıkarır konuma geldiler.
Bu gibi sebepler üzerine fransız ihtilali ile birlikte gelişen milliyetçi akımlar ise osmanlının dağılışını hızlandırmıştı.Ancak bu akımlar sadece osmanlıyı değil,tüm klasik impararatorluk yapılarını etkilemişti.
