anadolu da kurulan medeniyetlerin en önemlilerinden biridir. efendim bu medeniyet ben savaşıyım şurayı fethedeyim bayrağımı buraya dikeyim yerine kafayı kullanmış para yı bularak günümüz dahil bütün nesiller boyunca bütün kavimleri fethetmeyi başarmışlardır. kafayı kullanmışlar diyorum evet çünkü acayip ticari zekaları varmış. bu adamlar ege den mezopotamya ya kadar uzanan ticari bir yol yapmışlar. adına da kral yolu demişler. efendim bu yolun nasıl mı önemi varmış, hemen anlatayım; bu uygarlık kral yolunu ticari bir yol olarak kullanarak o günkü bütün uygarlıkların bu yolu kullanmasını sağlamışlar, nasıl olmuş bu, şöyle olmuş; bu yolu kullanan kervanlara bir nevi sigorta yapmışlar, demişler ki bu yolu kullanırsanız ve bu yolda herhangi bir can kaybı olursa kervan kadar altın o kişinin ailesine verilir, yok bu yolu kullanırken kervanınıza saldırı olur ve mal kaybına ugrarsanız zararınızı lidya devleti olarak biz öderiz.
gel zaman git zaman bu adamlar bu çarkı süper döndürmüşler. taa ki pers imparatorluğu devasa ordusuyla ortalığın .mına koyana kadar. gelmiş silmiş süpürmüş bu lidya uygarlığını. sadece bunları silmemiş haritadan spartalılar neyinde var daha hani 300 spartans die film neyin bile çektiler o spartalılar işte. hani karısı var kral leonidas savaşa gidince meclis başkanı askıntı oluyo ona veriyo falan, neyse buraya nerden geldik bilmiyorum, konuyu toparlayalım, bu lidyalılar parayı bulunca götleri kalktı tabi sonra dağıldılar. *
