ilk basta uretmekten ziyade tuketen toplum akla geliyor. yani ithalati ihracatindan cok olan. hadi ornek olarak turkiye'yi alalim. ithalati ihracatindan cok herkesin bildigi gibi. uyuyor yani. ama asil mesele baska.
ilk olarak, teoride sanayi topulumunda üretimin, sanayi sonrası toplumlarda ise tüketimin daha bariz oldugu soylenir. turkiye'ye bakalim. yani biz de liberalizm ve globalizm sayesinde, yani dis yatirim ve dis kapital sayesinde bu noktada da tuketim toplumuyuz.
simdi burda bir evreyi gecmis oldugumuz acik. yani herkes ebeveynlerinin tuketim profiline bir de kendi tuketim hacmine bir baksin. fark ucurum. onceden ihtiyaclar, simdi ise zevkler yonlendiriyor tuketimimizin buyuk miktarini.
belki de bu yuzden sokak siyasetcileri hep "giderek fakirlesiyoruz, bu maaslarla gecinmek imkansiz, geriye gidiyoruz" diye veryansin ediyorlar. onceden karnini doyuran birey sukur edip mutlu olurken, simdi bowling oynayamadigi, starbucks icemedigi, levi giyemedigi icin isyanda.
simdi suclanan medya, kitle iletisim araclari ve reklamlar oluyor tabii. ama onlar sadece isini yapiyor herkes gibi.
ticari buyume icin reklamlarla yonlendirilen bireylerdir tuketim toplumu burada. yani sirketlerin kendi malini satmak icin kullandiklari yol olan reklamlar, ihtiyacından daha cok o seye sahip olma dusuncesine sahip insan profilini yaratiyor.
+ a'aa, bu da ne, ihtiyacim yok, ama ilginc bir tecrube olabilir, bir deniyim.
+ ah ben bunu denemistim, hoslanmistim da, hadi gene deniyim.
+ himm, yeni tarzim bu, onsuz yapamiyorum.
+ aa bu benim su deneyip benimsedigimin bir degisigi degil mi, bunu da denemeli...
...ve pazar buyur.
bu da gayet mesru degil mi. cunku kimse ac acikta degilse kimse birsey almayacak o zaman ve bu sirketler malini satamayacak. insanlarin parasi dolanimda degil cebinde duracak. ekonomi duracak. olmaz. yani burda da kimse suclu degil.
peki bu durum, sartlar dahilinde her yerde ayni ise turkiye'yi bu kadar tuketim toplumu yapan ne. mesela istiklal caddesinde her keseye her tipe uygun onca magaza, restorant, cafe varken, bir de onca seyyar satici arzina ne gerek var. ya da aksaray'da yusufpasa duraginda suru ile seyyar meyve satan insana. manav mi bitti memlekette. her yer commerce, her yer ticaret. karinca yuvasi gibi tuketim trafigi.
bir turist ulkemize geldiginde en dikkat cekenlerden biri bu. "oh my god, what a commerce!"
yani yabancilarda da var bu medya, reklam, pazarlama stratejileri. fakat turkiye'de bir hos calisiyor. bizim insanimizin profilinin ozunde var tuketim toplumu olmak.