türklerin orta asya'daki efsanevi anayurdu. rus tarihçi gumilevin tarifine göre dik yamaç anlamını taşır.
ergenekon'un gerçekte nerede olduğu hakkında çeşitli savlar öne sürülmekle birlikte, bu konuda kesin bir bulgu yoktur. eski eserlerde yer alan tasvirlere göre ergenekon'un altay dağlarındaki, beluça dağında olduğundan bahsedilmektedir.
ayrıca aynı adı taşıyan bir destanı vardır. destan tarihçiler tarafından türk-moğol ortak destanı kabul edilir.
destana göre oğuz han soyundan il hanla, tatar sevinç hanın savaşında göktürklerin veya moğolların hepsi öldürülür. yalnızca il han'ın oğlu kiyan ve amcasının oğlu nukuz, eşleriyle birlikte kaçarak bir dağa sığınır. bu bölgede 400 yıl boyunca kalıp çoğalırlar.