altına sıçsa bokunu temizlemeye mecali olmayan tırt bilim adamı stephan hawking'in dediği gibi peri masalı ya da mit değildir. hayatın genel diyalektiğine bakıldığında ödül ve ceza; kaybetmek, kazanmak sarmalından ibaret olduğundan fizik ötesi hayatta var olması için ne sosyal bilimler açısından ne de pozitif diye adlandırılan gözleme ve araştırılmaya dayalı bilimler açısından imkansız olmayan mükafat yeridir.
samimi müslüman açısından amaç ve ideal değildir, istikamette olanın hüsnü hatimesidir.