Avrupa Birliği sürecinde 13. müzakere başlığı balıkçılıktır. Ülkemiz ve Avrupa Birliği arasında yapılan görüşmelerde, ülkemiz balıkçılık mevzuatı ile AB mevzuatı arasında büyük ölçüde uyumsuzluklar bulunmuştur.
Mevcut uyumsuzlukları gidermek amacıyla '' Su ürünleri sektörünün Yasal ve Kurumsal Olarak Ab Su ürünleri Müktesebatına Uyum Projesi'' uygulamaya konmuş, bazı gelişmeler elde edilse de AB mevzuatına uyum için yetersizdir.
Ortak Balıkçılık Politikası (OBP) Avrupa Birliği' nin su ürünleri avcılığı ve yetiştiriciliğini yönetim aracıdır. Ortak bir kaynağı yönetmek ve asıl Topluluk Anlaşmalarında ki yükümlülükleri karşılamak için ortaya konmuştur. Balıklar hareketli ve doğal bir kaynak olduğundan ortak mülkiyet olarak göz önüne alınmışlardır. Buna ilaveten, Topluluğu oluşturan Anlaşmalar, bu alanda Topluluk seviyesinde benimsenen ortak kuralları olan ve her ülkede uygulanan ortak bir politikanın olması gerektiğini belirtmektedir.
Peki Ortak politikaya ( OBP) ihtiyaç var mıdır? Azalmakta olan, son derece hareketli ve kontrolü imkansız, ulusal sınır tanımayan ve aşırı avcılığa maruz kalan canlı kaynakların paylaşımının güçlüğünden kaynaklanmaktadır. Bu nedenle evet OBP' ye ihtiyaç vardır.
Balıkçılık uluslararası düzeyde ortak politika haline getirilirse ve yaptırım gücü olan, kuralları çiğneyene baskı uygulanmasının mümkün olacağı bir oluşumun sağlanması ile Avrupa Birliği Ortak Balıkçılık Politikası ( OBP) mümkün olabilir.
Ortak Balıkçılık Politikası' nın amacı:
1- Aşırı avcılığın önüne geçilmesi,
2- Sürdürülebilir avcılığın sağlanması,
3- Balıkçılara yaşamlarını sürdürebilmenin garantisinin verilmesi,
4- Tüketicilerin ve balık işleme endüstrisinin makul fiyatlarda düzenli ürün bulabilmesini sağlayabilmektir.
Ayrıca, balıkçılıkla ilgili uluslararası problemlerin çözümünde ve topluluk üyelerinin dahil oldukları anlaşmazlıkların çözümünde pazarlık gücü yüksek olacak ve bir ülkenin sağlayacağı kazanımdan daha fazla kazanım elde edilecektir.
OBP; balıkçı filolarını belirli bir seviye de tutma, kota uygulamaları uygular. Balıkçılığın sosyo- ekonomik boyutunu da dikkate alarak; AB konseyi her yıl toplanır tarihsel balıkçılık kalıpları, balıkçılığa ne derece bağımlı oldunduğu, Av kayıpları ve ekonomik değeri yüksek olan Balık stoklarının mevcut durumları göz önüne alarak TOPLAM AVLANABiLiR AV ( TAC) ı tespit ederler. Bunu tespit ederken başvurulacak ana kaynak tüm verilenlerin ışığında yapılan BiLiMSEL ÇALIŞMALAR dır.
Bilimsel çalışmalar ışığında;
1- Ağ gözü açıklığı,
2- Balıkçı teknesi sayısı,
3- Av araçlarının seçiciliği,
4- Av araçlarının aktif avlanma süresi, balık türleri için avlanabilir max boyun tespit edilmesi,
5- Avlanma yer ve zamanına sınırlama getirilmesi,
6- Belirli balık türünün avlanması sırasında istenmeyen balık türlerinin avlanmasının önlenmesinin sağlanması gibi bir dizi karar alınmasını sağlar ve bu kuralların uygulamasını takip eder.
Alınan kararların kontrolü; teftiş gemileri ( sahil güvenlik, koruma kontrol gibi. ) ile balıkçıları izlemek, uydu aracılığı ile balıkçı gemilerini izlemek, limanlar da kontroller, karaya çıkarılan ve deklere edilen avlar çapraz kontrole tabi tutulur.
Kaynaklar:
1. Seyhan, K. Avrupa Birliği Ortak Balıkçılık Politikası ders notları. KTÜ Deniz Bilimleri Fakültesi, Balıkçılık Teknolojisi Mühendisliği Bölümü.