paranoid insanları ele alalım. bu insan sürekli dış tehdit algısı ile içsel yaşantılarını düzenler. aslında dış tehdide maruz kalma korkusundan ziyade içsel yaşantılar ve kendi duygu düşüncelerine aşırı güvenmesi ve kendiyle meşgul olması kendini özel hissetmesi nedeniyle paranoid yapı sergiler. yani kendini aşırı merkeze koyar ve değerlendirir. bununla birlikte abartılı da olsa paranoid insanların isabet ettirme ihtimalleri de vardır ve o zaman paranoid değil zeki olarak adlandırılırlar.
aşırı içe kapanıklık ise kişinin yine kendisini çok fazla merkeze koymasından ve kendisiyle meşguliyetinden kaynaklanır. kendi içsel süreçlerini aşırı analiz etme de bir bakıma kendini özel hissetme ve mükemmel benlik algısından kaynaklanabilir bu arada içe dönük enerji nedeniyle dışarıda gerçekleşen bir takım gerçeklikler tam idrak edilemeyebilir.
velhasıl denge insanı olmak gerek. toplumsal bakışta da aynı şekilde. biz türkler kendimizi olduğumuzdan daha özel addediyoruz, bazende aşırı aşağılık kompleksiyle. mevzulara bakışlarımızda biraz bunlara göre galiba.
