mecazi kullanım sıklığı hastalık sıklığından daha fazladır. çeşitleri çoktur ama şöyle aklıma geldiği kadarını yazayım:
1. uyarı öksürüğü: yere çöp atan birine, sinemada ses çıkarana, banka sırasına monte olana, sınavda kopya çeken öğrenciye gözdağı vermek amacıyla kullanılır, tehditkârdır. çok sık yapıldığından boğaz tahrişine neden olur. türkçe meali ''ayıp değil mi kardeşim!''dir.
2. uyumuyorum öksürüğü: bu da yine sıklıkla kullanılan ve aralıklarla tekrarlanan bir çeşit öksürüktür. aynı odada sizden başka uyuyanlar varsa ve misal öpüşüp koklaşıyorlarsa başvurulacak mecaz yolu budur. kişiyi 'vay efendim biz seni uyuyorsun sanıyorduk, insan biraz belli etmez mi'' sızlanmalarına karşı korur.
3. o öyle mi yapılır öksürüğü: kaş kaldırarak uyarmanın bir sonraki halidir, net iki kısa öksürükten oluşur. titiz bir ailede yaşıyor ve düzenli değilseniz çokça maruz kalırsınız buna. yalnız sert değil sempatik bir öksürüktür, telâfisi vardır.
4. giriş öksürüğü: önemli bir konuya başlamadan birkaç saniye önce kullanılır, hazırım demektir. patrona/hocaya projenizi anlatacakken, sevgilinize evlenme/ayrılma teklifi edecekken bu öksürük size giriş kapısını aralar. karşınızdakine ciddi konu konuşacağım izlenimi verirsiniz. hüsran sonuçlarında öksürük yerini yutkunmaya bırakır.
5. dikkat çekme öksürüğü: hastalık öksürüğünün yalan halidir, alışkanlık yapar. ilgiyi üzerine çekmek isteyenler bu yola sıkça başvursa da aynı ortamda birden çok yapılması iticidir.
6. film öksürüğü: bu da türk sinemasına ait bir çeşittir. ''su getireyim mi?''ye kadar kesilmez. amaç su getireni oradan uzaklaştırıp entrika çevirmektir. ***
