akepeli kültür bakanlığı'nın atatürk kültür merkezi'nin yıkılması kararının ardından "Karanlığa Karşı Sanat Cephesi" adlı sanatçılardan oluşan bir grubun protesto gösterisi yaptığı gündür.
deli-dahi nietszche bir şiirinde serdüşt'ü düşlenen ermişi aramak içi çöllere düşen iki kralla konuşturur. krallar kendi aralarında insanlığın, ahlakın, kültürün gerilemesinden sözederler, bunu duyan zerdüşt de ortaya çıkıyor ve şöyle diyor:
düşüş! .. iniş! ..dünya hiçbir vakit böyle aşşağılığa düşmemişti! roma bir fahişe oldu; kralların sarayı bir geneleve dönüştü, kayzer hayvanlaştı. tanrı bile yahudileşti ...
nietszche bu sözlerle hristiyanlığı eleştirmişti. eskiden bağnazlıktan uzakta, sanatçılar, filozoflar ve bilim adamları yetiştiren bir yunanistan vardı. ardından hristiyanlık bu ilerlemeyi bir süre durdurdu ve roma bir gerileme çukuruna itildi. tartışmak, görüş bildirmek, temizlenmek yasaktı! kadın cennetten kovulma sebebi, insan doğuştan günahkardı. örneğin aynı dönemde kahire kütüphanesinde 2.500.000 cilt kitap varken paris'in ünlü notre dame klisesi'nde 97, vatikan'da 2.546 kitap vardı ve kitap imhası sürüyordu. endülüs'te, diğer bir deyişle gırnata'da birbuçuk milyon kitap yakılmıştı. aynı dönemde batı büyük bir çöküş yaşarken doğu yükseliyordu ancak ... fatih, istanbulun fethinden sonra bizenslı bilginler yerine papazları korumayı yeğledi ve istanbuldan uzaklaşan bilginler avrupa'ya, özellikle de italya'ya gittiklerinde buralarda rönesanın fitilini atşlediler ve bu tarihlerden sonra aynı süreç doğuda tersinden işlemeye başladı. türk devriminden sonra bu alanlarda yapılanlar okuma yazma oranlarının bile yerlerde süründüğü bir dönemden bugünlere gelmemizi sağladı. tiyatroyu da bu bağlamda değerlendirecek olursak bulunduğumuz nokta ne durumda olursa olsun gelişimin sürdüğü ve girişimlerin taktir edilmesi gerekliliği doğuyor. çarklar dönüyor bugün tekrar bir geri dönüşün sinyalleri alınıyor. sürecin vardığı nokta tarihin de yardımıyla tecrübeyle sabitken eleştri hakkımız saklı kalaarak yanında olmamız gereken tarafın sanat ve sanatçı olması gerektiğini hatırlatır, dünya tiyatro gününnü kutlarım.
tiyatronun bakkallıktan farklı yönlerini de cumhurbaşkanı, sayın ahmet necdet sezer'den dinleyelim:
insanoğlu varolduğundan bu yana, insanın özünü araştırıp, yine insana aktarmayı amaçlayan tiyatro, etkin, katılımcı, yaşama ve insanlığa karşı sorumlu bireylerden güç alarak gelişimini sürdürmektedir.
insanın kimi zaman yüzleşmekten korktuğu yönlerini tüm açıklığıyla gözler önüne seren tiyatro, bireyin özeleştiri düzeneklerini harekete geçirmekte, insana kendini tanıma ve sorgulama olanağı sağlamaktadır.
Anlamaya, paylaşmaya, dinlemeye gelen algıları açık izleyicileri biraraya getiren tiyatro salonları, dünyamızı zenginleştirmekte, bireylere yalnız olmadıklarını anımsatmakta ve sorunlarla baş edebilme gücü vermektedir.
Kendine özgü araçları ve anlatım yollarıyla güzel ve barış dolu bir dünyayı hedefleyen tiyatro, toplumda hoşgörü anlayışını geliştirerek, birbirini anlamaya çalışan bireylerin oluşumuna ve demokratik yaşamın varlığına ve sürekliliğine katkıda bulunmaktadır.
Hergün yazılı ve görsel medyada yer alan, okurken ve izlerken dehşete kapıldığımız şiddet olayları, sevgisiz, saygısız, hoşgörüsüz, birbirine dayanma gücü azalmış mutsuz topluma dönüşme tehlikesi konusunda bizleri uyarmaktadır.
Hepimizi yakından ilgilendiren ve olumsuz etkileyen bu tehlike karşısında, tiyatronun iyileştirici ve uygarlaştırıcı işlevinden daha çok yararlanmalı, izleyici ya da oyuncu olarak çocuk ve gençlerimizi erken yaşlarda tiyatroya yönlendirmeliyiz.
Tiyatronun, toplumun gündeminde hak ettiği saygınlığa ulaşması ve kitlelerin vazgeçemeyeceği bir sanat dalı olarak yaşatılmasında, yazılı ve görsel basınımıza önemli işlevler düştüğüne inanıyor, tiyatronun en önemli ögelerinden olan izleyicileri tiyatroya destek vermeye çağırıyorum.
Tiyatro sahnesinde büyük özen ve özveriyle kurdukları anlaşılmaya ve izlenmeye değer dünyayı izleyicisiyle paylaşarak, uyum içinde barış, hoşgörü ortamının oluşumuna katkıda bulunan; tiyatroya emek, yürek, gönül veren, tiyatro için alın teri döken tiyatro çalışanlarının ve yurtaşlarımızın 27 Mart Dünya Tiyatro Günü'nü kutluyorum
