aslında bahsedeceklerim için bu başlık uygun mu pek emin değilim konu geniş bir konu atatürk ile sınırlı kalmıyor. öncelikle andrew mango' nun atatürk adlı kitabını okumanızı tavsiye etmekle başlıyorum. baba kökeni bakımından arnavut olabileceği birinci bilgi bununla fazla uğraşmayacağım sıkıcı ve gereksiz olur. ayrıca lord kinross' un yazdığı atatürk - bir milettin yeniden doğuşu adlı kitapta güzel bir kaynak.
atatürk' ün hayatına ufak bir giriş yapalım, ayrıca bu entry' nin devamını çanakkale savaşları başlığında yazdığım entry sayabilirsiniz.;
(bkz: çanakkale savaşları/@akheramosis)
zübeyde hanım sanılanın aksine dul biri olarak kalmamıştır. ikinci evliliğini ragıp bey adındaki selanik gümrük baş müdürü ile yapmış.
atatürk' ün büyüdüğü lanse edilen ev ise, atatürk' ün büyüdüğü ev değil; zübeyde hanım atatürk sekiz yaşında iken ragıp beyle evlenmesinden sonra yerleştikleri ev. yani çocukluğunun bir bölümünü geçirdiği evdir. ragıp bey üç çocuklu ve zübeyde hanım gibi dul bir şahıs.
atatürk, kardeşi makbule ve zübeyde hanım' ın arasında tek erkek olmanın verdiği bunaltıcılıkla, onların hareketlerini davranışlarını küçümsüyordu. böylece çocukluk döneminde aile bağları gittikçe gevşiyordu. ragıp bey ile evlenmesi sonucu atatürk bir süre evden ayrılmış ve annesi ile küslük yaşamıştır. ölmeden önce bu durumu şöyle dile getirir; "anamın böyle bir aile bağı yapmasını takdir ettim. ancak çocukluk duygum isyandan ibaretti." ve üvey babası için yine ölmeden önce şunu dile getirmiştir; "bana karşı çok saygılı davranmış, büyük adam muamelesi etmiştir. "
muhakkak ki atatürk' ün atatürk olmasındaki en büyük pay sahibini de saklıyor tarih kitapları. peki kim bu?
atatürk' ün üvey abisi süreyya bey.
süreyya bey'in mustafa kemal'e verdiği öğütlerden lord kinross şöyle bahseder;
" subay olan ve ona iyi öğütler veren bir üvey ağabesiyle de dostluk kurdu. genç adam, çocuğa, haysiyet ve şerefin önemini anlattı. mustafa kimseden dayak yememeliydi, hiçbir hakaretin altında kalmamalıydı. şerefine karşı girişilecek herhangi bir davranışa karşı koymalıydı. ona, kendini savunması için bir de bıçak verdi, ama bunu hiçbir zaman düşüncesizce kullanmamasını da söyledi. "
verilen bu bıçağın, mustafa kemal sarışın ve temiz yüzlü bir çocuk olduğu için , ona farklı yaklaşacak biri olursa kullansın diye olduğu söylenir.
yine atatürk' ün subay olmasındaki en büyük etkenin üvey abisi süreyya beye özenmesi olduğu başka bir anlatılmayan gerçektir. peki atatürk' ün atatürk olmasındaki en büyük etken olan süreyya bey neden lise ve ilkokul hatta üniversite müfredatlarında geçmiyordu? bilmiyorum dostlar, inanın böyle bir şeyin neden saklandığına akıl sır erdiremiyorum.
atatürk' ün sadece süreyya bey ile değil, diğer tüm kardeşleri ile arası çok iyiymiş.
onu askeri okula yazdıran kişi ise yine süreyya beydir. yani kendi gitti yazıldı diye bir şey yok.
kardeşlerin arasına soğukluk girmesi ise şöyle anlatılır;
zübeyde hanım ve ragıp bey, çocuklarını evlendirme kararı alır. bu karara göre makbule hanım ile süreyya bey; mustafa kemal ile ruhiye hanım evlendirilmek istenir. hiç biri bu teklifi kabul etmez. aralarındaki soğukluk ise bu olaydan sonra başlar.
zübeyde hanıma ölene kadar refakat eden, bakan kişi ise yine atatürk' ün üvey kız kardeşi ruhiye hanımdır. sanıldığının aksine latife hanım ile hiç bir alakası yok.
ne ise bu tür bilgileri en üstte bahsettiğim kitapların dışında; ali fuat cebesoy' un "sınıf arkadaşım mustafa kemal" ve şevket süreyya aydemir' in "tek adam" isimli kitapları inceleyerek de bulabilirsiniz.
--------------------------------------------başlangıç meridyeni civarı, mart 14 i.s. 1901; akheramosis
