friedrich engels'in yazdığı kıtaptır..
an itibariyle yaptığım ödevden copy paste yapıorum..
Friedrich ENGELS
Engels'in işçiler ve yaşamları hakındaki tanımı,dolaysız gözleme dayalı ve eldeki diğer kaynaklara dayanmaktadır.Engels sınai Lancashire'ı özellikle Manchester yöresini yakından tanıyordu;Yorkshire'ın bellibaşlı sanayi kentleri olan Leeds'e veya Bradford'a gitmiş;Londrada haftalarca kalmıştır.Bu gördüğü deneyimleri birinci gözden kitabına aktarmıştır.Engels bu şehirlere turistlik mantığıyla gitmiyordu,aralarında yaşadığı işadamlarını bilen Manchesterlı bir işadamıydı(Babası da bir tekstil fabrikası sahibiydi)aynı zamanda bir diğer önemli nokta ise Karl Marx'la beraber bilimsel sosyalizm'in kurucusuydu.Bu doğrultulardan yola çıkarsak bu kitabı o yılların sınai ingiltere'si için önemli ve tarafsız birincil kaynak olarak görebiliriz.
iNGiLTERE'DE EMEKÇi SINIFININ DURUMU
Kitap,ingiltere toplumunu dönüştüren ve ana ürünü olan proleteryayı yaratan sanayi devrimini kısaca tanımlayarak başlar ve proleteryanın önceki kırsal yaşamını kısaca anlatarak giriş bölümünü anlatır.
Engels,sanayi devriminin ortaya çıkardığı dönüşümü toplumsal açıdan dev bir yoğunlaşma ve kutuplaşma süreci olarak görür;bu sürecin eğilimi ,büyüyen bir proleteryayı ve giderek büyüyen kapitalistleri kentleşen bir toplumda yaratmaktadır.Kapitalist sanayiciliğinin yükselişi ,küçük meta üreticilerini,köylülüğü ve küçük burjuvaziyi yıkmaktadır;ve bu ara katmanların gerileyişi,işçiyi,küçük bir usta olma olasılığından yoksun bırakarak onu proleteryanın saflarına hapseder.Lenin'e göre Engels "proleteryanın,yalnızca acı çeken bir sınıf olmadığını,ama utanç verici ekonomik onu karşı konulmaz bir biçimde ileri doğtu ittiğini ve kendi sonal kurtuluşu için savaşım vermeye zorladığını ilk söyleyenler arasındadır."*
Öte yandan,bu yoğunlaşma ,kutuplaşma ve kentleşme süreci gelip geçici değildir.Büyük ölçekli makineleşmiş sanayi giderek artan ölçüde sermaye yatırımlarını,onun ortaya çıkardığı işbölümü de çok sayıda proleterin yığılmasını gerektirir.Böyle geniş üretim birimleri,kırsal kesimde kurulsa bile çevresine insan topluluklarını çeker;bu topluluklar bir emek-gücü fazlası ortaya çıkarır,böylece ücretler düşer ve başka sanayicilerde o bölgeye gelir.Bunun sonucu olarak,sanayi köyleri,sanayiciler için sağladıkları ekonomik yararlar nedeniyle büyümeye devam eden kentlere dönüşür .
Bu nedenle büyük kentler Engels'e göre kapitalizmin en tipik yerleşim yerleridir.Oralarda sınırsız sömürü,rekabet,açlık,kalitesiz yaşam koşulları en çıplak haliyle ortaya çıkar:”Bir yanda barbarca bir umursamazlık ve katı bir bencillik,öte yanda tanımsız bir sefalet,her yanı kaplamıştır;her yerde toplumsal savaş vardır;her yerde,yasaların korunması altında yağma yapan talancıları vardır.”Bu anarşi ortamında,geçim ve üretim araçlarına sahip olamayanlar yenik düşer ve karın tokluğuna çalışmaya ya da istihdam edilmediğinde açlığa mahkum olur.
Engels'e göre bu şartlar altında yaşayan işçi sınıfının ve ailelerinin sosyal ve bireysel olarak gelişmesi mümkün değildir.Ahlaki bir çöküntü içine gireceklerini öngörür bu dayanağını ise işçinin 'özgürlükleri' olan seks ve alkolü cok aşırı derecede tüketmesine bağlar.Aynı zamanda bu şartlarda yaşayan işçi sınıfının geçimini sağlayabilmesi (yada yaşamsal amaçlarının çökertilmesinden dolayı) adına suça teşviğin artacağını ve işçiler arasında suç oranın çok yüksek olacağını belirtir.Uzun çalışma vardiyaları,robotik yaşamlar işçileri bunalımsal bir karmaşanın içine sokacağını ve işçilerin psikolojik problemlerinin artmasına neden olacağını belirtir.
