iyilik, kötülük nedir? iyilik kötülüğün mihengini kendisi gören insan hiçbir zaman maddi olandan, insani olan düşünceden kopmadan bir yargıya varamaz. masum çocuklardan sözederken bile masumluğunu koruyamayabilir. bir sonsuz irade var, yokluktan varlığı çıkaran ve o bilir herşeyi. kötülük ve teodise problemi üzerine düşünmek tamamda net bir düşünce ortaya koydum kötülük olsa tanrı olmazdı sonucuna varmak bana göre olamaz. aslında tolstoy insan ne ile yaşar hikayesinde bu düşünceye güçlü bir yumruk atmıştır. yaratıcının irade ve hikmetini tam olarak kavrayabilmek için kendimizi ilah yerine koyup düşünebilme yetimizin olması gerekiyor. üstelik zaten dünya hayatı yerine asıl ve sürekli olan ahiret hayatıyla bütünleşik düşünmek lazım bunları. insan sadece dünyada var ve sadece bir maddeden ibarettir ön kabulleriyle ortaya konulmaya çalışılan düşünceler bunlar. velhasıl bir ateistin yokluk inancı, kendileri açısından da bir çok düşünce de ön kabule dayanır.
