girişte osmanlının izlerini rastlayabileceğimiz diyarbakırın en önemli kültürel eserlerinden bir tanesidir. şu an olarak bildiğim kadarıyla restaurant,cafe,sahaf ve diyarbakıra özgü olan yerel motiflerin taşındığı süslü eşyaların satıldığı bir yer olarak kullanılmaktadır. hatta diyarbakırın en büyük sahafına sahip olunan yerdir. bir çok dile çevrilmiş kitapları bulabilirsiniz. ayrıca sahafın içine girdikten sonra çayınızı isteyebilir ve yanında kitabınızı okursanız kimsecikler bir şey demez. eğer giden olursa çedene kahvesini yani bir diğer adı menengiç kahvesini içmeden dönmememelidir.
16. yy'da sokollu mehmet paşanın oğlu hasan paşa tarafından yapılmıştır. yeri tam olarak ulu camiinin doğu girişinin karşısında bulunmaktadır. hanın bulunduğu gazi caddesi baya kalabalıktır. eğer o caddeyi izlerseniz sülüklü hana da ulaşırsınız. akabinde hasan paşaya uğradıktan sonra ise sülüklü handa da bir bardak süryani şarabı içmenizi şiddetle tavsiye ederim.
1612 yılında diyarbakır'ı ziyaret eden leh simeon, şehre geldiği zaman indiği hasan paşa hanı'nı şu şekilde tasvir etmiştir:
"...muazzam kârgir bir bina olan bu hanın 500 beygiri barındırabilecek yer altında iki ahırı, rengarenk demir parmaklıklarla çevrilmiş çok güzel havuzu, üç kat üzerine birçok kârgir odaları vardı..."
yine daha sonraki tarihlerde diyarbakır'a gelen evliya çelebi, gugi osnciciyan ve james silk buckingham hasan paşa han'ından önemle bahsetmişlerdir. bunlardan buckingam'ın 1815 yılı için verdiği bilgiler arasında hububat piyasasının burada toplandığı hakkındaki kaydı, 19. yüzyılda da bu hanın büyük bir öneme sahip olduğunu göstermektedir.
şu an ise çok uzun restorasyon uğraşları sonucunda diyarbakırın en önemli turistik merkezlerinden biridir.
