birincisi, bu vasiyette o dönemden bu döneme kadar yaşanan siyasi ahlaksızlıklara ve de cumhuriyetin bu hale getirilmesine karşı uyarmıştır ve de böyle bir durumun oluşabileceğini öngörüp çözüm planı hazırlamıştır, lakin bu kimsenin işine gelmez, bu yüzden de açılmaz.
ikincisi, daha kuvvetli olan ihtimal ise söylendiği gibi atatürk'ün sovyetler ile yakın ilişki kurulması yönünde bir vasiyeti olabilir, lakin 1988'de ülkede 20 yıl hüküm sürmüş sol-sağ kavgası ve dökülen kanlar neticesinde, bu vasiyetin, darbeyle her iki tarafın da yamultularak durdurulan savaşı, tekrar körükleyebileceği ihtimalidir.
bu ikincisinin olma ihtimali daha yüksektir çünkü vasiyetin saklandığı yer genelkurmay'dır. dolasıyla eğer sovyetler ile ilgili bir durum olmasa, vasiyette sadece tc'nin ilerlemesi için bir yol haritası çizilmiş olsa, açıklanabilirdi. lakin atatürkçü ordunun sovyetlerin de yıkılmasından sonra böyle bir vasiyeti açıklaması, kafalarda çizilen atatürk imajını bozabilir düşüncesiyle sakıncalı olabilir diye düşünmesi de garip sayılmaz. zira o zaman atatürk düşmanları "bakın sizin atatürkünüz böyle komünistti, böyle öngörüsüzdü" diye çemkirebilirlerdi.
ancak her ne kadar bu ikinci ihtimal kuvvetli gibi gözükse de bunu çürüten bir başka ihtimal daha mevcuttur. atatürk gibi öngörülü bir insanın 50 sene sonraki bir devletin dış ilişkilerdeki tutumuyla ilgili yorum yapması mantıklı gözükmemektedir. zira sovyetlerin o zaman ne olacağını kimse bilemez, atatürk de bunun farkındadır.
o zaman geriye tek bir ihtima kalıyor, o da bu vasiyette atatürk'ün günümüzdeki abd ve ab gibi emperyal güçlerin türkiye üzerindeki planlarına dikkat çekmiş olabileceğidir ki amerikalıların our boys diye hitap ettikleri kenan evren ve saz arkadaşlarının bu vasiyeti açmasını beklemek salaklık olur. onun da, sonra iş başına gelenlerin de, ordunun da amerika ile daima sıkı fıkı ilişkilerde bulunması, kafalarda soru işaretlerinin artmasına neden oluyor.
ya da hiç kafa yormaya gerek yok, yok öyle bir vasiyet diyelim, komplo teorisi üretmeyelim, yaşayalım gidelim de denilebilir. ama varsa keşke açıklansaydı da biz de neyin doğru neyin yanlış olduğunu, kimin haklı kimin haksız olduğunu öğrenebilseydik.
