soyumuza küfür etmenin dayanılmaz hafifliğine erişilen bir başlık daha. türkiye cumhuriyeti nin kuruluşunu sadece lise kitaplarından bilenlerin hep aynı şeyi tekrarladığı bir konu daha. ne anlatılır hep; vahdettin düzeni sağlasın diye yollamış, atatürk te fırsattan istifade kaçıp halkı örgütlemiştir. sonuç; vahdettin hain. peki gerçekten böyle mi? atatürk neden nutuk ta vahdettin i yerden yere vurmuştut.
öncelikle şunu söyleyelim; vahdettin daha şehzade iken mustafa kemal le birçok kere görüşmüştür. hatta bir tren yolculuğunda uzun uzun ülkenin geleceği hakkında munazara etmişlerdir. vahdettin o zamanlarda aklına kazımıştır musatafa kemal i. fikirleri çok hoşuna gitmekle beraber, vatan sevgisini çok takdir ediyordu. atatürk te düzenli olarak padişaha methiye dolu mektuplar gönderiyordu.*istanbul un işgali sırasında vahdettin kurtuluşun anadolu dan geçtiğini anlamış ve en güvendiği adamı oraya gönderme kararı almıştır. mustafa kemal i huzuruna alır ve anlatır; "paşa, kurtuluş anadolu dandır. bu görevin diğerlerinden kat ve kat zordur." der, düşman uyanmasın diye de ona karşı bir tutum alacağını anlatır. "bu yolda tek başınasın." der, ve gazi de kabul eder. belirtildiği gibi kendisine bir mikta para ve padişah mühürü verir.
düşünüldüğünde o kadar da mantıksız gelmiyor aslında. bir subay çıkıp halkı birden, bu kadar kısa sürede nasıl ayaklandırabilir? hem de halkın inancı yokken. atatürk o zamanlar o kadar da çok tanınan bir subay değildi. kendisinden daha kıdemliler vardı. ama gittiği genelgelerde hep başkan seçildi. bundaki en büyük etken padişahın verdiği mühürdür. herkes padişahın desteğinin olduğunu biliyordu ve bu sebeple atatürk e destek veriyordu. padişah yapılacak müdaheleleri bir şekilde gazi ye ulaştırıyor, desteğini esirgemiyordu. bu durum da işgal kuvvetlerinin büyük tepkisini çekmişti. uzun uğraşlar sonucunda halk uyanmış, özgürlüğe kavuşulmuştur.
gel gelelim "neden atatürk nutuk ta vahdettin i eleştirdi?" gerçekten merak edilen bir konu. öyle ki atatürk ün en yakın arkadaşları bile buna çok şaşırmışlardı. nedeni kesin olmamakla birlikte atatürk le vahdettin in zamanla fikir ayrılıklarına düşmesi olarak açıklanmaktadır. atatürk siyasi hayatı boyunca çeşitli evreler geçirmiştir; küs oldukları ile barışmış, bazı yakın arkadaşları ile de küsmüştür. buna en iyi örnek te ismet inönü dür. ayklanmanın ilk yıllarında uzak kalan ismet paşa daha sonradan ikinci adam olmuş, kazım karabekir ise arka planda kalmıştır. o zamanlarda en büyük sıkıntı da buydu zaten; ikinci adam kim olacaktı? atatürk silah arkadaşı kazım bey yerine ismet paşa yı seçerek vekilini de tayin etmiştir.
sonuç olarak bazı olayların hala kesin kanıtı yok. bazı tarihçiler kesin bir şekilde vahdettin ve abdulhamit i suçlarken, bazıları ise haklarının yendiklerini söylemektedir. "nutuk" ta vahdettin eleştirildiğ için savunmak ta çok zor bir iştir. çünkü bu ülkede yapılan en kolay iş birini "atatürk ve rejim düşmanı" göstermektir. umarım bir gün bunları aşarız da gerçeklerin peşine düşeriz.
