umman

entry51 galeri
    10.
  1. Islam cografyasinda hemen her yonuyle ve tamamiyla nevi sahsina munhasir ulke.

    Bolge ulkelerine oranla cok az petrole sahiptir. Bu aslinda Umman icin bir sanstir cunku bu durum ulkenin buyumesini hesabi tutulmayan petrol gelirine, gelisimini de hesapsiz bir savurganliga dayandirmamasini saglamistir. Ticaret ekonomide buyuk yer tutar. Zaten ulke caglar boyu hindistan'a ve guney asyaya yakinligi nedeniyle bir tur ticari kopru vazifesi ustlenmistir. Butun arap ulkeleri arasinda denizcilik ile en ciddi sekilde ilgilenen umman olmustur. (bkz: simbat) Ayrica araplar arasinda somurge olmak yerine (tarihinde gecici olarak ingiliz ve portekiz idaresi altina girdigi gorulse de) kendine somurge edinen tek ulkedir. Once pakistan'in Belucistan bolgesini somurgelestirip yerel halki parali asker olarak Zanzibar'a surmus ve orayi da somurgelestirmislerdir. Bilime ve sanata ilgiyle de arap dunyasindan ayrilir. Bilime "avrupalilara fazla da kaziklanmadan nasil sasaali gokdelenler diktirtebiliriz" anlayisindan ziyade "kaynaklarimizi en akillica nasil kullanir, ulkemizin zorlu kosullarini nasil yumusatabiliriz" anlayisi ile yaklasirlar. col iklimine ragmen kafa yorup tarima elverisli kisitli miktarda toprakla jeotermal su kullanarak tarim yapmayi akil edebilmislerdir mesela. o kadar ki cevre ulkelere tarim urunu ihrac edebilecek hale bile gelmislerdir. Baska hic bir bolge ulkesinde enerji tasarrufu teknoloji konularinda oncelik degilken, umman'da tum yonetmelikler tasarruf ve cevreyle uyumluluk esasina dayanir. Elbette ki normlari bulan kendileri degildir, bu normlari ingilizlerden almislardir ancak bu normlari tercih etmek tamamiyla ummanli yoneticilerin bilincli tercihidir. Sanat ve kultur alaninda da benzeri davranis bicimlerini gorebiliriz. Diger butun korfez ulkeleri mimaride ve sehircilikte gorgusuzlugun gozunu cikarirken, umman'da cok katli bina neredeyse goremezsiniz. Bu ulkenin sehircilik anlayisinin bir yansimasidir. Ummanlilar metropol gorunumu veren, adeta insanin ustune yikilan gokdelenler degil daha yatay bir kentlesme isterler. Yerel mimari motifleri konusunda da israrcidirlar ama her turlu konfor ve asli bozmayacak yenilige acik olmak kaydiyla elbette.

    Egitim'e cok onem verir ummanlilar. Kentli genc nufus mutlaka universite egitimi alir. Ulkede egitimin her turlusu bedava oldguu gibi yurt disi egitim kurumlarindan kabul alan ogrenciler de devlet bursu alirlar. Genc yasli hemen hemen tum kentli nufus ingilizce bilir, bilgisayar ve diger bilisim cihazlarinin kullanimi cok yaygindir.

    Belki biraz subjektif bir gozlem ama benim gordugum ummanlilar kendini dunya nimeti zanneden ukala erogant ve pislik ruhlu korfez araplarinin aksine oldukca sicak ve iyi huylu insanlardi. Calisma hayatlarinda kisa ve karanlik yollara sapmayi sevmeyen, herseyi usulune uygun ve dosdogru yapmayi tercih eden, hem is iliskilerinde hem sahsi iliskilerinde oldukca yapici sevecen iyimser ve saygili insanlar olduklarini dusunuyorum. orada bulundugum bir yil boyunca kimsenin kimseye karsi sesini yukselttigini gormedim. Kimsenin kimseye herhangi bir saygisizlik yaptigina sahit olmadim. Bu iyi huylulugu ugruna yirticilik yapacak turden seylerin eksikligini cekmemelerine, son 20-30 senedir refah toplumu olmalarina ve ulkeye hakim olan yavas yasam bicimine baglamistim. Ulke hakkinda benden daha tecrubeli olan tanidiklarimin anlattigina gore bu olumlu karakter yapisi halkin ciddi kisminin bagli oldugu ibadilik mezhebinden (daha dogrusu haricilik mezhebinin bir kolu olan ibadilik inancindan) de kaynaklaniyor olabilir. Bu mezhebe bagli insanlar, cehenneme gidecek bir gunah isleyen yani kul hakki yiyen bir insanin musluman da olsa bir kez cehenneme girdikten sonra cennete gidemeyecegine inaniyorlar. Kisiler arasi iliskilerde bunun etkisi olabilir. Kisacasi nedeni her ne ise ummanlilar tatli sirin ve iyi huylu insanlar. turkleri de ayri seviyorlar. Hatta benim icinde yasadigim arap halklari icinde turkleri tek seven araplar ummanlilardi diyebilirim.

    Ulkede turizm de ciddi bir ekonomik faaliyet olarak goze carpar. Dunyayi kendi mulku zanneden parasi bol ama gunese hasret ingilizler umman'a bayilir. Essiz guzellikteki colleri ve daglari, uzun ve sig sahilleri, renkli denizalti hayati ve otantik mimarisi gorulmeye degerdir.
    7 ...