bizim yazılı kaynaklarımıza göre çinlilerin yazılı kaynakları daha erken dönemlere aittir. çin de eskiden beri gök tanrı inancı ve atalara kurban sunulması atalar kültü gibi özellikler barındırıyordu hatta konfüçyanizm bu gök tanrı ekseninde (Tien) ahlak kuralları da getirmiş ve çin de oldukça yaygınlaşmış bir dindi. en azından bizden önce onlarda bu inanç olduğu tarihi bir gerçektir. tabi bu çinlilerin yerleşik hayatta olması ve yazılı belgelerinin çokluğundan kaynaklanıyor, bu inancın ilk onlarda çıkmış olduğuyla ilgili net bir kanıya varmak zor.
şamanizm ise bir din değil şaman(kam) adı verilen din adamları çerçevesinde gelişen büyü, sihir, bitkisel ilaçlar ve benzeri şeylerden oluşan ritüeller bütünüydü gök tanrı inancı ve önemli bir yan unsur olarak atalar kültü temel inançtı. şamanizm atalar kültü gibi türklerin tarihine damga vurmuş önemli inançlar islamiyete girildildikten sonra da değişiklik göstererek varlığını sürdürebilmiştir. misal türklerde türbe kültürünün bu kadar yaygın olmasının dinamiğinde atalar kültünün etkisi yoktur diyemeyiz.
