Son zamanlarda ekonomik olarak kobraya yan basmış olan ülkedir.
Bir zamanların başarı emsali ekonomisi olan ülke bugün banka batıklarından kaynaklanan borç kurtarma operasyonunda, yükümlü olduğu tutarın azaltılması karşılığında ekonomik bağımsızlığını kısmen de olsa Avrupa Birliği'ne devretme yönünde anlaşma değişikliklerini kabul etmeye hazırlanıyor.
irlanda bu duruma yabancı şirketleri cezbetmek için yapılan çok ciddi vergi teşviklerinden sonra düştü. Avrupa'da en düşük vergi oranlarına sahip ülke olarak yabancı sermayeli şirketler için bir "vergi cenneti" oldu. Ancak bu avantajlar, irlanda'nın "tabela" şirketleri ile dolu bir tür off-shore merkezi olmasına yol açtı. Oysa irlanda bu teşviklerle, vergi geliri kaybına karşılık olarak, gelecek şirketlerden istihdam ve yatırım bekliyordu. Ancak bu şirketlerin kamu bütçesi üzerindeki kaybı , faydasından çok daha fazla oldu. Yabancı sermayenin gerçekleştirmediği yatırım açığı ise kamu kaynaklarından sağlandı. Yatırım hamlesi ve vergilendirilmeyen gelirler yüksek bir büyüme oranı sağlarken kamu yatırımları nedeniyle bütçe dengesi bozulmaya ve kamu borcu artmaya başladı. Diğer taraftan, işsizliğin düşük ve kapasite kullanım oranlarının yüksek olduğu bir ortamda yapılan kamu yatırımları ve sonucundaki büyüme, aşırı ısınmaya yol açarak istihdam, ürün ve emlak piyasasında fiyatların şişmesiyle sonuçlandı. Bu durum da hem dış piyasalardaki rekabetçiliği azalttı hem de fiyatı şişmiş "teminatlarla" beslenen ve kriz öncesinde ABD'de olduğu gibi kumdan kaleler üzerine inşa edilmiş bir bankacılık sistemini körükledi. Dış piyasalardaki rekabetçiliğin azalmasıyla birlikte de cari işlemler hesabının açık vermeye başlaması ekonomik dengelerdeki bozulmanın başka bir adımı oldu. ihracat ihracat düşüşü ekonomik büyümedeki hızlı trendi sona erdirirken emlak fiyatlarındaki balon patladı.
Kısacası geçtiğimiz yıl irlanda'daki bankalarda yaşanan çöküş sonrası 63 milyar dolarlık bir zarar meydana geldi.
Bu açığın IMF ve AB fonlarıyla karşılanmasına yönelik kurtarma paketi, kamuoyunun, yönetimi bağımsızlıktan taviz vermekle suçlamasına neden oldu ve huzursuzluklar baş gösterdi.
irlanda'nın Yunanistan benzeri bir iflas noktasına gelmesi çok yakın görünüyor.
(Metin Ercan, Radikal, 10.12.2011)
