ilk zamanlarda egitim suresi 12 yil olan ve mukemmel bir egitim kalitesine sahip olan kurumlardir. bu kurumlarda din egitiminin yani sira matematik, simya, astronomi, felsefe, mantik gibi pozitif bilimler veren ve ayrica dini bilgiler vererek 12 yil icinde cok zeki kafasi calisan devlet adami yetistirmeye yonelik kurumlardir. ilerleyen yillarda osmanli devleti topraklarini cok fazla genislettiginden oturu bu yerlere devlet adami gondermek icin bu okullar suresini 9 yil yapmistir. daha ileride yani osmanlinin cokusune rastgelen yillarda bu egitim suresi 2 seneye kadar indirilmistir.
tabiki bu sureye indirilen okullarda eski ders programini uygulamak imkansiz hale gelmisti ve dinle ilgili kisimlara dokunulmadan pozitif bilim taraflari kirpilmaya baslandi ve sonuc olarak simdiki imam hatiplere dondu bu okullar. hocalarda bu okullardan mezun olduklari icin gitgide egitim kotulesti ve osmanli devleti parcalandi ve yikildi.
osmanli'daki unlu matematikcilerden ali kuscu iran'dan kacirilmistir. cunku devletin matematikciye ihtiyaci vardir ve ulkede matematik bilen insan yoktur. ve bunun gibi nice ornekler bu durum icin verilebilir.
osmanli asla ve katha egitim konusunda taviz verilmeyecegini cok sonralari anlamis ama bu durum ciddi anlamda cok buyuk zararlar vermistir. bu kotu gidisten kurtulmak icin askeri okullarda pozitif bilime gecilmis ve ufak bir laiklik sureci gecirilmistir. bu askeri okullardan da ataturk, kazim karabekir gibi degerli komutanlar cikmis ve osmanlinin kullerinden yeni bir devlet kurulmustur.
