eşcinsellik, kişinin cinsel, duygusal ilgi ve isteğinin (cinsel yöneliminin) kendisiyle aynı cinsten kişilere dönük olması. Sadece kendi cinsine yönelenlere eşcinsel ya da homoseksüel, hem karşı cinsine, hem kendi cinsine yönelenlere de biseksüel denir. aktif ya da pasif olsun, kendi isteği ile hemcinsinden olan biriyle cinsel ilişkiye giren kişi eşcinsel kabul edilir.
eşcinselleri tanımlamak için çok çeşitli kavramlar kullanılır. kadın eşcinselleri tanımlamak için 1800'lü yıllardan beri kullanılan lezbiyen sözcüğünü karşılamak için fransızca kökenli gay sözcüğü, 1960'larda önceleri sadece erkek eşcinselleri tanımlamak için kullanılmaya başlanmıştır. zamanla tüm eşcinseller için kullanılır hale gelmiştir. eşcinsel anlamına gelen bazı argo tabirleri hakaret ya da aşağılama amaçlı kullanmak, birçok gelişmiş ülkede "nefret suçu" kapsamına girer ve cezai yaptırımla karşılaşılabilir.
kendini gey ya da lezbiyen olarak tanımlayanların sayısının ve hemcins cinsel ilişkileri tecrübe etmiş olanların oranının araştırmacılar tarafından güvenilir bir biçimde tahmin edilmesi çeşitli nedenlerden dolayı zordur. kapsamlı araştırmalara göre çağdaş Batı dünyası nüfusunda kendini eşcinsel olarak tanımlayanların oranı %2 ile %13 arasında değişkenlik gösterir. 2006'da yapılan bir araştırmaya göre nüfusun %20'si eşcinsel hisleri hissetmiş olduklarını anonim olarak belirtmişler fakat araştırmaya katılanların arasında nispeten düşük bir sayı kendini eşcinsel olarak tanımlamıştır. hayvanlarda eşcinsel davranışlar da sıkça rastlanır.
birçok gey ve lezbiyen kişi ciddi hemcins ilişkisi içerisindedir. ilişkideki tarafların kendi psikolojik algılayışları açısından bu tür ilişkiler ile heteroseksüel ilişkiler arasında hiçbir fark yoktur. kaydedilmiş tarih boyunca eşcinsel ilişkiler ve eylemler -aldıkları şekle ve bulundukları kültürlere bağlı olarak- zaman zaman takdir edilmiş zaman zaman da yargılanmışlardır. 19. yüzyılın sonlarından beri, eşcinsellerin görünürlük ve tanınmasının artırılmasının yanı sıra; evlilikler, medeni birliktelikler, evlat edinme ve ebeveynlik; işe ve askere alınma ile sağlık hizmetlerine eşit erişim gibi yasal hakların kazanılması için büyük bir mücadele verilmektedir.
