tarihle ilgili olarak üzerinde sık sık tartışma çıkan alanlardan biridir.
görüldüğü kadarı ile tarihte soykırım olarak nietelenen vakaların büyük bölümü savaş ve/veya isyan bastırma sırasında veya hemen sonrasında gerçekleşmiştir. dolayısıyla bu konuları irdelerken bir kriter de orantısız güç kullanımı ve başka bazı rakamsal ve nitel detaylar olabilir. özellikle isyancı olarak nitelenebilecek kişilerin, söz konusu etnik/dini/siyasi grubun ne kadarını oluşturduğu ve ne kadarından destek, yardım, bizzat katılım gördüğü çok önemlidir. gerçi sonuçta kargaşa ortamlarında olan olaylar olduğu ve sağlıklı kayıtları genelde tutulamadığı veya yeterince tutulamadığı için yine de üzerinde mutabık kalınması çok zor konulardır.
bizim tarihimizden farklı birkaç örneği irdelemek konu ile ilgili olarak tarafsız gözle bakma pratiği geliştirme açısından yararlı olabilir. gerçi bu konuda da, mevzu kendi tarihimize gelince, haliyle iş bir kat daha zorlaşacaktır, onu da teslim etmek lazım.
