60 yapımı kubrick filmidir. kubrick bu filmi paths of glory' den hemen sonra çekmiş olmasına rağmen paths of glory spartacus' un çok üzerindedir. howard fast' in aynı isimli romanı ile temellendirilen kurgu fazla melodramatik öğe kullanmamasına rağmen sinematografik açıdan doyurucu bir film olmadığı aşikardır. başrolde kirk douglas ve jean simmons, inanılmaz bir figüran ordusu, dev bir bütçe, tam üç saat on altı dakikalık bir epik hikaye ve vasat bir film. sanıyorum bu sonucun ortaya çıkmasında herşeyden önce kirk douglas' ın aynı zamanda filmin yapımcısı olmasından kaynaklanan kurguya fazlası ile müdahil olması geliyor. zira kontrol tam olarak kubrick' in elinde değildir ve bu sebepten daha çiğ ve çarpıcı işlenebilecek sahneler daha dramatik bir alt metne oturtulmuştur.
tüm bunların yanında 4 adet akedemi ödülü almış bir filmdir. güzel bir tarihi film olup bir anlamdaben hur' un uzantısı gibi görünebilir. savaş sahneleri ve bazı anektodal diyaloglar akılda kalıcı. fakat stanley kubrick filmi kesinlikle değil. o yüzden bir kubrick filmi bekleyenler hayal kırıklığına uğrayacaktır. zira filmde ne bir orijinal kamera oyunu, ne kurgusal bir kubrick hamlesi, ne de doğru düzgün bir alt metin yoktur. yönetmenini söylemeden izletseler herhalde john houstonfalan diyebilirdim. kısacası yaptığı işlere imza atan usta kubrick' in kariyerindeki bir hatadır kanımca. ama bunların haricinde dev bir filmdir o ayrı.
