Hacivat Karagöz Neden Öldürüldü filmi 2005 yılında yayına girmiştir. Filmin senaryosunu Ezel Akay, Levent Kazak ve Ulaş Çobancı yazmıştır. Filmin yönetmeni ise Ezel Akaydır. Film toplam 135 dakika sürmektedir. Filmin türü dram ve komedidir. Filmin müziğini Ender Akay yapmıştır. Filmin yapımcısı Bahadır Ataydır. Film oldukça yüksek bir bütçeyle çekilmiştir(beş milyon tl). ve toplam 649 bin kişi tarafından sinema da izlenmiştir.
Filmin oldukça kaliteli bir oyuncu kadrosu vardır. Ayşen Gruda, Haluk Bilginer, Beyazıt Öztürk, Güven Kıraç gibi başarılı oyuncular vardır. Film de tarih bir malzeme olarak kullanılarak siyasi bir taşlama yapılmaya çalışılmış.
Film on dördüncü yüzyıl da anadolu da geçer. Anadolu da ki beylikler moğol baskısında yılmış vaziyettedir. Halk akın akın anasolunun batı ucuna kısmen daha güvenli olan Bursa ya göçmektedir. Vergi memurlarının zulmünden kaçan ve artık yörüklükten bıkan Karagöz ve anası da Bursa ya gelir. Hacivat ise devletler arası elçilik yapan birisidir. Zeki, kurnaz ve komiktir. Bursa da karagöz ün ineğini satın alarak onunla tanışır ancak aralarında ki komik konuşmalar sayesinde meşhur olurlar.
Bu arada eşrefoğullarından kaçan ve hacivatla eskiden tanışan Kadı Pervane de Bursa ya gelir. Bursa da ise büyük bir cami inşaatı sürmektedir. Ve karagöz taşın sırrını bildiği iddiasıyla önemli bir görev üstlenir ve minare yi yapmaya başlar. Bu arada bacıların lideri olan Köse Mihalin kızı Ayşe ile de arasında bir yakınlaşma başlar. Ancak akragöz ve hacivat ikilisinin herkesi rahatlıkla eleştirmesi birilerini rahatsız eder ve ikisi bir komplo sonucu Kadı Pervane tarafından öldürülür.
Film Bursa nın Orhaneli ilçesinde çekilmiştir. Ve 2006 yılında 13.sü düzenlenen Adaan Altın Koza Film Festival inde en iyi yönetmen(Ezel Akay), en iyi sanat yönetmeni(Hakan Yarkın) ve en iyi stüdyo(Şafak Stüdyo). Film uzun olmasına rağmen izlerken insanı sıkmıyor. Oldukça akıcı ve neşeli bir havada geçiyor. Hacivat ve Karagöz rollerini oynayan Haluk Bilginer ve Beyazıt Öztürkün başarılı oyunculukları filmi daha da izlenir kılıyor. Yönetmen film de daha çok ahiler üzerinden politik eleştirilerde bulunuyor. Kadı Pervane rolünü oynayan Güven Kıraç&ın bir sahnede yapmış olduğu rüşvet tanımı ve bir sahnede Turgut Özalın benim memurum işini bilir sözüne yapılan gönderme dikkat çekici.
Ancak filmin tarihçilik açısından maalesef bir çok eksiği mevcut. Osmanlı nın kuruluş dönemi ile alakalı oldukça eleştirilen Gibbonsın görüşleri dikkate alınmış. Bacıyan-ı Rum ile alakalı da yeterince araştırma yapılmamış gibi duruyor. Bacıların kıyafetleri daha çok Osmanlı kadınından ziyade amazon kadınlarını anımsatıyor. Ve ayrıca her ne olursa olsun Osmanlının kuruluş döneminde gaza politikasına daha çok vurgu yapılmalıydı diye düşünüyorum. Nilüfer Hatunun aslında müslüman olmamış gibi gösterilmesi tamamen hayali bir öğe olarak kalmış. Ayrıca bu kadar önemli fetihler yapmış olan Orhan Gazi nin daha ciddi bir karakter olarak gösterilmesi gerekirdi diye düşünüyorum. o dönem de önemli bir siyasi rol üstlenen Orhan Gazi nin oğlu Süleyman Şah ta film de gösterilse iyi olurdu.
Ayrıca internette okuduğum yorumlar da filmin Ezel Akay ın Anadolu Ortaçağ üçlemesi olarak düşündüğü serinin ilk filmi olduğu yazıyor. Diğer iki film hakkında ise bilgi bulamadım.
