ingiliz veya amerikan vatandaşı olmakla o dili kullanmanın aynı şey olduğunu zannetmiş sanırsam. ülkemizde ve avrupa da ingilizce müzik yapanlar vardır ama yine de evrensel olamazlar çünkü küçük ve daha az gelişmiş ülkelerde yaşıyorlardır. mtv ve müzik sektörünün en gelişmiş olduğu ülkeler amerika ve ingiltere olduğundan evrensel sanatçılar oralardan çıkar. en iyi klipler oralarda çekilir ve tüm dünyaya pompalanır. buraya kadar tamam. madonna italyan olsaydı ingilizce müzik yapsa bile belki madonna olamayabilirdi ama yine de tüm dünyanın dikkatini çekebilirdi. yine evrensel olurdu ama dünya starı olamazdı sadece. edith piaf fransızca ile tüm dünyayı sallamadı mı, efsane olmadı mı? madonna kim ki? mtv nin şişirmesi, 3den fazla şarkısı gelmez aklıma.
youtube a ''holocaust'' yazıp 10milyondan fazla tıklanmış olan videoyu açıp altında yazan yorumlara dikkat etmesini öneririm. her dilden, dünyanın hemen hemen her yerinden ceza ya gelen yorumları okumalı. mercan dede nin videoları altındaki yorumları da okumalı, dilin değil aslında müziğin evrensel olduğunu belki o zaman anlayabilir. müzik evrenseldir, her ne kadar evrensel ruha hitab edebilecek sanatçılardan çok yerel zihniyette müzisyenlerimiz olsa da, her ne kadar dünyayı etki altına alabilecek büyüklükte produksüyonlar yapılamıyorsa, klipler falan çekilemiyor, yüzbinlere konserler verilemiyorsa da ulaşabildikleri her dilden insanı etkileyebilen müzisyenlerimiz vardır. onlar da evrenseldir, popüler olmasalar da.