12 yaş itibariyle bir birey, kendini ya da bir olayı haklı gösterebilecek mantıklı yollar çizmeye başlar. bu dönemin tamamlanması bir çok duruma bağlıdır.
ortalama olarak 18 yaş, bu dönemin, zihnin yeterli olgunluğa ulaşması ile bittiği yaş olarak kabul görmüştür.
ancak bazen bu gelişimin 22 yaşa kadar sürdüğü de biliniyor.
bizim "liseli" tanımımız (biz derken işte argo manada yani) eskiden çıtır kızlar, genç parlak oğlanlar için kullanılırdı. içinde seks vardı yani. şimdi ise zihinsel özürlü gibi davranılıyor.
içinde bulunduğumuz dönemde bilgi akışı çok hızlı, bu da beyin evrimini hızlandırmış durumda. yani bir "liseli"nin 30 yaşında birinden daha zeki olması mümkün. ancak bu zekayı ortaya koyma biçiminde, kararlar alırken bir çok defa hatalar yapacaktır.
işte yukarıda bahsettiğim dönemde (ki erikson bunu "12 - 18 yaş, ego kişiliğine karşı, rol karmaşası dönemi" şeklinde isimlendirmiştir) yapılacak olan bir çok hata ve o hatalar ile yüzleşme çok şiddetli sonuçlar ortaya çıkarabilmekte.
