sanat; osmanlıca kelime. sanayii nefise, maharet, hüner.
etimoloji: insanın somut, soyut gerçekliği estetik bağlamda yeniden yaratması.
sanat icra kadar felsefi disiplindir.
insanoğlu maddi gerçeklikten hareketle, kavramlara ulaşma sürecinde sanatı aslında icra ederken, bilahare felsefi temellendirmesine girişmiştir. ilk hakiki örnek gayret, platon ve aristo'ya aittir. platon ünlü idea teorisine bağlı kalarak sanatı, taklidin taklidi olarak izah etmiştir. zira görünen gerçeklik temel idenin yansıması, bir bağlamda kopyasıdır.
aristo ise, görünen gerçekliği hakikat saymakla, sanat gerçeğin kopyasıdır der.
bu yaklaşım on sekizinci yüzyıla değin tartışmasız iken, jj.rousseau ile birlikte farklı öz kazanır. rousseau için, sanat güzele yönelirken onu taklit değil, güzelin sanatçıda yarattığı duygusal taşkınlık önemlidir. anlatım öğesini katar.
ardılları formalizme yönelir. bu anlayışta sanat formdur.
hegel ve çağdaşları, felsefi kurgularına uygun dinsel ögeleri ön plana çıkarır. her şey salt ruhun gerçekleşmesidir. sanatçı yordamıyla salt ruha yönelir ve onu gerçekleştirir.
günümüz sanat bütün bu anlayışların kah etkisinde, kah inkarında; realisti sür realist, kübik tarz istikametlerde ilerlemektedir.
denebilir ki, sanat, sanatçı ne kadar özgürse de yanında yöresinde cereyan eden felsefi düşüncelerden uzak kalamamak ta, etkilerini yansıtmaktadır.
