güzel roman, edebi olarak, akış olarak güzel.
fakat s. ali kendini falan bayağı övmüş, kendi görüşünden olmayanlara falan da rahat anlaşılabilir bir alegori ile seviyesiz yakıştırmalar yapmış romanda. hemen hemen her karakter entelektüel çevredeki birine karşılıktır bu romanda, ve sosyalist-komünist olmayan herkes cin fikirli, vatan hainleri nedense...
ömer karakteri tasvirden de anlayacağımız gibi yazarın kendisidir, sabahattin ali'dir. kendini bayağı bir övmüş kimi yerlerde, özellikle ağzını ön plana çıkartmış...
''Ama ne kadar güzel söylüyordu; Ne güzel dudakları vardı;'' *
''Ömer;in konuşurken insanı çıldırtacak bir şekil alan dudakları'' *
''Ve konuşan dudaklarını yine güzel, çok güzeldi'' *
maraşlı Profesör Hikmet'de anadoluculuk fikrini benimsemiş maraşlı Mükrimin Halil'dir herhalde. yalnız burada bir çelişki var. romandaki hikmet yabancı devletlerin hesabına çalışan, fena fikirli biri. oysaki mükrimin hoca ise aşağıdaki sözü söyleyebilecek kadar vatanperver biri. belki de bu sözü onu romanda vatan haini sıfatına oturtmuştur, bilemeyeceğim. sonuçta o malum kitlenin vatanı ile bizim vatanımız farklı.
''Her memlekette komünizm gibi vatan aleyhtarı fikirlere saplanacak birkaç orospu çocuğu çıkabilir. Vazifeniz bu fikirlere karşı tarihten ders ve örnek alarak mücehhez olmaktır''.
ismet Şerif'de peyami safa sanırım . şu entelektüel bilgi birikimi ile romanın sahibini ikiye katlayacak olan peyami safa.
nihat karakteri de sanırım saygıdeğer atsız bey, tatar suratta basmacı önderi togan olmalı. benzer hakaretler onlara da edilmiş. daha sonra davalık falan oldular tabi. neyse.
sonracıma sporcu gençlerimiz hakkında çok uygunsuz, münasebetsiz bir söz var bu romanda, şöyle diyor;
--spoiler--
suratlarının kaba, küstah, ve aptal ifadelerinden sporcu oldukları anlaşılan gençler *
--spoiler--
kısacası birçok çevreye hakaret dolu bir kitap. bunlar bu derece abartılmasaydı ve karakterler modern edebiyatımızın yeni yeni çizgiye ulaştığı dönemlerdeki gibi tek taraflı olmasaydı(iyiler hep iyi, kötüler her zaman kötü) kuşkusuz daha başarılı bir roman olacaktı. ama tekrar ediyorum; okunulur, başarılı bir çalışma.
