zaman hem yapıntıdır, hemde maddi varlıktır. Yapıntı bağlamı onu ölçülebilir evrensellikte algılama, boyutlayabilme. maddi varlığı ise, bütün varoluşların içinde gerçeklendiği bağlamı. insandan bağımsızdır. sosuzlukla eş zamanlı varlıktır.
ışık hızı maddi varlığın kendi başına ulaşacağı limittir. ulaştığı anda ulaşan maddi varlık sıçrar, başka bir dizgesi olan varlığa dönüşür. ışıklaşır. kimbilir zamanlaşır. zaman boyutuna sıçrar.