aşağıdaki gibi güzel bir şiirin çevrildiği ya da yazılabildiği bir dildir. bir halkın dilidir. kürt halkının dilidir. lehçe diyen dilbilimciler, ya da yarısına yakınını doğuyla alakasını olmadığı halde anlayan uzmanlar okusun bakalım bu şiiri orjinaline bakmadan bir çevirsin ya da benzer duyguyla bir şiir yazmaya çalışsın görelim nasıl bir lehçe ya da yarım yamalak bir dilmiş.
.....
ev çiya çiyayê mengeneyê
dema li wanê roj davê
ev çiya zarokê
nemrûde dema li hember nemrûd roj
davê
aliyeki te berf digre, bergeha
qetqase aliyeki le siccade, milkê eceme
li seri guşiyên cemedê
li ser avan kevokên revok
keriyê xezalan.
û refên kewên gozel...
mêrxasi nayê inkarkirin
di şerê yeke-yek de ew qet ne
ketin binji hezar salan virve zilamên vê
derê
agahdarîya hatinê em ji ku der-hi bidin
nerefê qulingane, ev
ne koma stêrane li ezman
dilê bi si û sê gule
si û sê kaniyên xwinê
na herike
bûye gol li vi çiyayî
ii
ji bin kaş kivroşkek rabû
pişt belek
zik çil-sipi
belengaz, ducanî kivroşkekeçiyê
dil di dev de wisa reben
meriv tîne tobê
tenha, tenha bûn dem
bê qisûr. berbangeke tazi bû
nihêri ji si û sisiyan yek
di zik de valahiya giran ya birçi-
tiyê
por û rih bûne bostek
di pêsirê de sipih.
mil qeydkirî niheri bi milên
qeydkri
mêrxaseki kezebpola. nihêrhî
carekê li kîvroşka belengaz
carekê li pişt xwe
filînta wî ya delal hate bira wi
ku di bin balgiva wi de xeyidye,
hate bira wi, caniya ku
ji deşta heranê anibû
enî bi moriyên şin
û beş
sim sipi
beza, tolaz û reqsok,
mehina wi ye qemer û seklawi
çawa firibun li ber xozatê
eger niha weha bê çare û girêdayi
weha li pişt wi lûleke sarya hendefan
bêçare,
ew dê bihata kuştin
ferman bêhêvi bu,
êdi bila çavên wi, marzerikên kor
dilê wi, teyrên berata bixwara
iii
ez hatima kuştin
li gelîki xalî .yê çiyê
di dema nimêja sibê de
radikevim di nav xwinê de bi dirêjayî...
ez hatime kuştin
xewnen min ji şevan taritir
kes napirse rewşa min
canê min distînin , bê ecel
nikarim têxim tu pirtukan
paşaki şifre daye
hatime kuştin bê mahkeme. bê pirs
kirivo, halê min eyni weha binîwise
dibe ku bêjin riwayete
ev ne memikên guline
guleyen domdomê
di devê min de wesle wesle
iv
fermana kuştinê bi cih anîn.
mije hêşin ya çiya
û bayê sibê ye hinik û sivik
paşe li wê derê tifing daçikandin
li paşilên me hûr nêrin nihêrtin
lê geriyan.
pişta min ya sor. male kermenşahê
tizbi û qotiya min birin û çûn
hemû ji diyari bûn ji ecemistanê
em kirivin merivên hevin û bi
xwin giridayê hevin
bi gund û zevhiyên hember ve
xinamiyê hevin,
ji sedsalan vir ve,
cîranê hevin mil bi mil ve
mirişkên me tevi hev dibin
ne ji nezanîyê
lê ji xizanîyê
em ji pasportê dilsar bune
ewe curmê sebeba qatla me
êdi navê me dê derkeve bi keleşiyê,
isatvan
rêbir
xayiniyê
v
de lêhin lawo,
lêhin
ez bi hesani nayêm kuştin
di kuçikê min de, hin agirê venemiri
ü çend gotinên min hene
ji keser, fama re
bavê min çavên xwe dan li ber
ruhayê
û sê birayên xwe ji
sê darên spehî,
wek sê çiyayên i emrê xwe têrnebuyi
bûn
ji bircan. ji giran ji minaran
dema kiriv pismam kurên êşiran
li hember guleyên fransiz şer dikirin
xalê min ya biçûk, nezif
simbêlên wi nû derketibûn
delal
siwarekî baş
gotiye lêxin birano
roja namûsê ye
û hespa xwe rakiriye ser piyan
kirivo halê min weha binivise
dibe ku we
sivikki riwayeti were fehm
em ne memikên guline
guleyê domdomê
di derê min de wesle wesle
