gercekten tespit edilene kadar varligi devam edecek olan sorunsaldir. soyle ki:
bu galakside (samanyolu) yaklasik 100 milyar yildiz var (200 milyar da olabilir; bizi irgalamaz, 50 milyar yildizi olan galaksiler de var; demek ki 100 milyar'i ortalama bir rakam olarak kabul edecegiz). 100 000 000 000, 10^11 (10'un 11inci kuvveti). her gunesin cevresinde de ortalama 5 tane gezegen var diyelim.
bu evrende de yaklasik 100 milyar galaksi var; bu rakamlari carparsak
100milyar galaksi*100milyar yildiz*5gezegen= 50 000 000 000 000 000 000 000 (yani 5^22) gezegen icinde bir tek burada canli hayat var/olabilir demek evreni biraz bosuna kullanmak gibi oluyor.
fakat bunun yaninda su hadise de var: bu gezegenlerin kac tanesi kati gezegen? 10^-1 kadar ihtimal gitti. Kalan kati gezegenlerden kac tanesi yasami saglayabilecek dinamik yapiya sahip (volkan, oynayan karalar sular, manyetik alan falan)? 10^-1 daha gitti. peki bu oynak gezegenlerin kac tanesinin yildizlarina olan mesafesi ne cok soguk, ne de cok sicak olacak seviyede? bir 10^-1 daha gotur oradan. peki bu sartlari iyi olan gezegenlerden kac tanesi kimyasal olarak yasamin dayanabilecegi, evrilebilecegi ve kalici olabilecegi zenginlige sahip; gotur bir 10^-1 daha... lafi uzatmaya gerek yok: ne kadarinda hucre evrildi (bu gezegende bile dna'li bir hucre ortaya cikip kendisini oturtana kadar 1 milyar yila yakin zaman gecti); sonra bu yasam hucreleri olan ideal gezegenlerin ne kadarinda cambrian patlamasi diye tabir edilen canli hayat cesitliligi basgosterdi, ne kadarinda bu cesitlilik devam etti, devam edenlerin ne kadarinda cok hucreli yapiya dayanan hayvanlar ortaya cikti, ve butun bunlar olurken bu kalan gezegenlerin ne kadari bir felaketle tasa toza donusmeden ayakta kaldi (milyarlarca yil, milyarlarca bela demek); bu hayvanlara sahip olan gezegenlerin ne kadarinda insan benzeri bir tur ortaya cikti ve ayakta kalabildi (neanderthallar, homo erectuslar hep yok oldular, kili kilina bir biz kaldik -homo sapiens-; yani hassas bir islem); ayakta kalabilen bilincli hayvanlardan ne kadari medeniyet kurdu ve bu medeniyetlerden kac tanesi uzay teknolojisine erisebildi. her bir ihtimal icin bir 10^-1 daha eklersek, sonucta bizim yukaridaki 5^22 gibi devasa gezegen sayisina karsi ayni devasalikta bir imkansizlik tablosu da ortaya cikar (mesela 10^-30; uydur bir sey iste; o kadar onemli degil, onemli olan buyuk bir rakam olacagi ve bizim gezegen sayisi ile kapisabilecegidir).
demek ki neymis, oyle ihtimaller hesabiyla olmuyormus bu sorunsalin yaniti. o canli ornegini bulacaksin arkadas, yoksa hadise spekulasyonun otesine gecmez...
edit: "dunya da uzayda demek ki uzayda yasam var hehehe" diyen arkadaslara yasam denen hassas kimyanin ortaya cikip serpilebilmesi icin bir gezegene, hem de anaokulu tadinda bir gezegene ihtiyac duydugu animsatilir. demek ki, bu konuda "uzay" dan kasit aslinda "dunya disi baska gezegen"dir; yoksa radyoaktif firtinalarin cereyan ettigi ve tum alemin icinde/uzerinde devindigi karanlik vakum alan kastedilmez.
