olması gerekendir.
neden mi olması gerekir, açıklayayım.
önce şunu soracağım : "anlamadığın dilde bir filmi altyazı olmadan izlemek keyif verir mi?"
şimdi sen bu soruyu düşündükten sonra gelelim asıl anlatmak istediğim mevzuya.
okuduğunu anlayacak ve yorumlayabilecek kadar arapça bilinmiyorsa yanlıştır. anlamadan, benimseden ibadet etmek zateb mantıklı değildir.
ziya gökalp'in türkçülüğün esasları kitabından bir bölüm, dinde türkçülük:
"türkçülük, din kitaplarının ve hutbelerle vaazların türkçe olması demektir. bir millet, din kitaplarını okuyup anlayamazsa, doğaldır ki, dinin gerçek niteliğini öğrenemez. hatiplerin vaizlerin ne söylediklerini anlamadığından ibadetlerden de hiç ir zevk alamaz. imam-ı azam hazretleri, hatta, namazdaki surelerin bile milli dilde okunmasının dince sakıncalı olmadığını söylemişlerdir. çünkü ibadetten alınacak dini heyecan nacak okunan duaların tamamen anlaşılmasına bağlıdır. halkımızın dini hayatını araştıracak olursak görürüz ki, törenler arasında en fazla heyecan duyanlar, namazlardan sonra ana diliyle yapılan içten yakarışlardır. müslümanların camiden çıkarken, büyük bir heyecan ve iç huzuruyla çıkmaları, işte her ferdin kendi vicdanı içinde yaptığı bu sözlü yakarışların sonucudur
türklerin namazdan aldıkları yüksek zevkin bir bölümü de yine ana dille söylenen ve mırıldanılan ilahilerdir. özellikle teravi namazlarını canlandıran etken şiir ile musikiyi birleştiren, türkçe ilahilerdir. ramazanda ve diğer zamanlarda türkçe söylenen vaazlar da halkta dini duygular ve heyecanlar uyandırırlar.
türklerin en çok heyecan aldıkları ve zevk duydukları bir dini tören daha vardır ki, o da mevlit-i şerif okunmasından ibarettir. şiir ile musikiyi ve canlı olayları bir araya getiren bu tören dine sonradan eklenen bir biçimde ortaya çıkmakla beraber en canlı dini törenler sırasına geçmiştir.
tekkelerde türkçe yapılan zikirler sırasında okunan türkçe ilahilerle nefesler de büyük bir heyecan kaynağıdır.
işte bu örneklerden anlaşılıyor ki, bugün türlerin ara-sıra dini bir hayat yaşamasını sağlayan etkenler dini ibadetlerin arasında, eskiden beri türk diliyle yapılmasına izin verilen törenlerin var olmasıdır. o halde, dini hayatımıza daha büyük bir heyecan ve iç huzuru vermek için gerek tilavetleri dışarıda kalmak üzere kuran-ı kerimin ve gerek ibadet ve törenlerden sonra okunan bütün dualarla yakarışların ve hutbelerin türkçe okunmasıdır."
