"Hepimiz dinimizin esaslarını öğrenmeye mecburuz" demiş ve imam hatip okulları açmıştır. Kur'an ı ve hadislere çevirterek ücretsiz dağıtmıştır. Halifeliği kaldırarak din işlerinin monarşiden çıkıp millet idaresine girmesini sağlamıştır. Arapça okunan hutbeleri türkçe'ye çevirtti ki dinleyenler anlayabilsin.
Ayrıca aşşağıda atatürk'ün günlüğünden ve çeşitli yerlerde söylediği sözleri okuyabilirsiniz.
atatürkün birey olarak dinine bağliliğindan örnekler
" dinime, gerçeğin kendisine nasıl inanıyorsam, buna da öyle inanıyorum."
"din vardır ve lazımdır."
çanakkale muharebelerinde atatürkün emrinde çarpışan, atatürk anafartalar grup komutanı olunca onun yerine 19.tümen komutanı olan albay şefik aker:
"8/9 ağustos (1915) gecesi bana 19. fırka komutanlığını teslim edip anafartalar grubu komutanlığına idareye giderken, atatürk benim sol yanımda idi. ağzından çıkan bir fısıltı dikkatimi çekti. onun selamet ve başarı için allaha fısıltı ile niyazda bulunduğunu görmüş ve anlamıştım."
atatürk günlük tutan bir liderdir. gençliğinden itibaren bu alışkanlığını hep sürdürmüştür. elde kalan günlükleri zaman zaman kitaplaştırılmaktadır.
kurtuluş savaşında büyük taarruza hazırlık döneminde ankaradan batı cephesine gider. birlikleri denetler, hazırlık durumunu yerinde görür. işte bu günlerde, günlüğüne yazdıklarından konumuzla ilgili birkaç örnek:
"9 mart 1922, perşembe sivrihisar
saat 8e doğru (akşam) i̇smet paşa geldi. evvela yemek. yemekten sonra 10 mart için program kararlaştırıldı. siyasi durum hakkında bilgi verdim. ondan sonra hafıza kuran okuttuk. gece rahat ve yeterince uyuyamadım (sağ böbreğinden rahatsızdır.)
10 mart 1922 cuma aziziye
saat 5 (akşam) aziziye, yorgunluk hissettim bir saat kadar uyudum. sonra vücudumu süngerle sildim. yeterli istirahat etmiştim. ismet, yakup şevki ve selahattin paşalar gelmişlerdi. beraber yemek yedik. bazı telgraflar gelmişti, gördüm. hafıza kuran okuttum. saat 10da gittiler. benim notları yazıyorum. biraz kitap okuduktan sonra yatacağım. yarınki planımız 3 tümenin teftişidir.
17 mart cuma akşehir
tayyare bölüğünü teftiş. fazıl bey ve diğer bir pilot uçtu. fransızlardan alınan 14 tayyare adanaya gelmişti iki tayyare uçurmak istedik. motorları işletmek güç oldu. biri uçabildi.
karargaha dönüş. saat 8e kadar yalnız kaldım. mustafa abdülhalik bey geldi. hafıza kuran okuttuk. ismet paşa da geldi. yemekten sonra gittiler. ben de yattım. saat 11. çok fırtına vardı. bugün çok limonata bağırsaklarımı ağrıttı, rahatsızım.
20 mart pazartesi akşehir
müdafaa-i hukuk heyeti, ihsan, fahrettin paşalar geldi.
ihsan paşa (ali ihsan sabis) şikayet etti. haksızdır. açık konuştum. otomobille gezdim. ismet paşaya gittim. beraber bize geldik. fahrettin (altay) paşa ve kurmayını yemeğe davet etmiştim. hafıza kuran okuttuk.
24 mart cuma akşehir
mütareke teklifini celal bey bildirdi. cuma namazında hafız ulucamide mevlüt okudu gece yarısından sonra saat 5e (sabah) kadar ankarada bakanlar kurulu ile görüşme yaptım
bu konuda son sözü de isterseniz yine atatürke bırakalım: