ilk çağlarda asur, pers ve roma ortaçağlarında bizans, abbasi, memluk saraylarında önemli görevlerde bulunarak kurumlaşan haremağalık, sonunda osmanlı sarayına da geçti sarayın kadınlara özgü bölümü olan haremi humayunda koruma ve gözetim görevi yapan haremağaları, kızıldeniz kıyılarında arap köle tüccarlarınca hadımlaştırıldıktan sonra genellikle mısır valileri tarafından padişaha armağan olarak gönderilirdi. en aşağı unvanıyla haremi humayuna alınan hadım ağaları; sırasıyla acemi ağa, nöbet kalfası, ortanca ve hasıllı olurlardı.
osmanlı sarayında haremağalık kurumunun kaldırılması için kimi zaman girşimlerde bulunulduysa da bu tasarılar uygulama alanına konulmadı. iii.ahmet döneminde sadrazamşehit ali paşa, habeşlerin hadımlaştırılmamaları konusunda mısır valisine yazılı bir emir gönderdiyse de ertsi yıl ölünce, buyruğun uygulanması durduruldu. böylece haremağalık saltanatın kaldırılışı kadar varlığını korudu. *
