ibadetleri tanrı için yaptığını sanmaktn ileri gelmektedir.
oysa tanrı'nın ibadete ihtiyacı yoktur. namaz kılmak tanrı'yı daha büyük bir tanrı haline getirmez. oruç tutunca tanrı'nın karnı doymaz. kurban kesildiğinde hayvanların etleri ve kanları tanrı'ya ulaşmaz.
ibadetlerin hepsi aslında insan içindir. insanların kendileri için yaptıkları şeylerdir.
namaz adı verilen dua ki maksadı insana tanrı'yı andırmak ve bu yolla insanı kötü yollara tevessül etmekten kurtarmaktır.
namazdan başını kaldırmayıp iyi insan olmanın erdemine ulaşamayanların islam'ı inkar ettiklerini yani kafir olduklarını allah maun suresi ile ilan etmiştir. yani namaz kılmak bir üstünlük alameti, müslümanlık belirtisi değildir.
şüphesiz aynısı diğer ibadetler için de geçerlidir. oruç tutarak insan hayatının amacı haline gelip ona bazı gerçekleri unutturan bedeni arzularından bir süreliğine vazgeçer. orucun maksadı insanı aç susuz bırakmak değildir zira.
gene zekat ve kurban toplumda maddi eşitsizlikleri engellemek adına ortaya konmuş dinsel referanslardır.
