formatın anasını sikmemek adına "belki" şeklinde cevaplayabileceğim sorudur. toplumu oluşturan bireylerin birbirleriyle benzer yaşam şekillerine, kültüre ve dolayısıyla benzer inançlara sahip olacağı aşikardır. bu yüzden toplumun ortak bir dini olabilir. ama bu yalnızca bir genellemedir veya tespittir diyelim. "bizim ailede herkes fenerbahçeli" gibi bir tespit.
toplumda ortak bir din olabilir, doğaldır, güzeldir de. ama toplumun dini var demek haksızlık ve saygısızlıktır. toplumun bir dini varsa eğer, o dine mensup olmayan insan toplumdan dışlanacak gibi bir izlenim bırakılır. bu da baskıyı getirir, özgürlüğü ve düşünceyi kısıtlar. toplumun %99' u aynı dine mensupsa bile, %1' lik kesimden ötürü o toplumun belli bir dini olmaz. ki bu %1' lik kesim her zaman vardır. toplumun dininin olması, doğan her çocuğun o dine mensup olması zorunluluğunu getirir. tanrı eminim bunu istemezdi.
anlatmak istediğim, toplumdaki herkes aynı dine mensupsa bile "bu toplumun dini x dinidir" lafı yanlış bir söylemdir.
devletin dini olmaması gerektiği ise tarihte çokça kanıt ve örnek içerir. zaten ayrı bir konudur.
