orta asya'dan anadolu'ya iran üzerinden göç eden türk boylarının iran'daki şii islam anlayışı ile türklerin eski inanç sistemlerini harmanlayarak göçebe yaşam biçimine uygun hale getirmesiyle oluşmuş,tamamen humanist bir yaşam felsefesi üzerine kurulu batini bir islam anlayışıdır.
osmanlının özellikle halifelik ünvanını ele geçirmesiyle sünni bir devlet niteliğine bürünmesi, aleviliğin daha çok konar-göçer türkmen aşiretlerinin inanç sistemi olması neticesinde osmanlının iskan politikalarını karşı koyan bu aşiretlerin osmanlı ile çatışma içine girmesi osmanlıyla alevi unsurun arasınının açılmasına neden olmuştur...
ama bu ayrılığın belki de en önemli nedeni osmanlı hanedanının, osmanlı soyunun hükümdarlığını korumak için, devletin kurucu unsuru olan türk kimliğine sırtını dönerek devleti yönetmekle yükümlü aristokrat sınıfını devşirmelerden seçmesi ile devlet kademelerinde yer bulamayan ve o dönem anadolu nüfusunun büyük bir bölümünü oluşturan alevi-türkmen kitlelerin yine dönemin önemli türk devletleri olan akkoyunlu ve safevilere yönelmesi ve bunun sonucunda da anadolu'da osmanlı ile bu türk devletleri arasında bir iktidar mücadelesinin oluşmasına neden olmasıdır...
sonuç olarak türk devletleri arasındaki bu iktidar mücadelesini osmanlı kazanmış, doğu ve güneydoğu anadolu'daki alevi türkmen nüfusun büyük bölümü iran'a kaçmış yerlerine ise osmanlı tarafından kürt aşiretleri egemen kılınarak şimdi başımızın belası haline gelen kürt sorununun temelleri atılmıştır...
