"mehmed uzun" tarafından kaleme alınan ve uzun yıllar birlikte barış içinde yaşamış çeşitli dinlerin ve kültürlerin dönemine götüren "tarihsel" güzel bir kitaptır.
Dicle bir çocugun gözlerinde yansiyor. Bu çocuk, 1870'li yillarda bugünkü Cizre'de yasamis tarihi bir kisilik olan Kürt Beyi "Mir Bedirhan'in on alti yasindayken tahta çikisini da gören Biro'dur. Çocuk Biro, bilgi'ye âsik, sesler'e tutkundur. Yaninda yöresinde duydugu ve duymadigi bütün seslerin ardina düser, onlari ruhunda hissetmek ister. Bu istegi, onu bir sala bindirecek, Dicle'nin deli dalgalariyla bogusturacak, görmedigi diyarlara götürecek...
"Dicle'nin Yakarisi" sesler üzerine kurulmus bir romandir. Unutulmuslarin, unutulmus sesleri üzerine.
Siz istediniz, ben de anlatacagim. O vakit, kandili yakin ve unutulmuslarin sesine kulak verin."
"Dicle'nin Yakarisi"nin kilit cümlesidir belki bu cümle. Bir gece meclisi kurulmustur, divanhane agzina kadar doludur. Biro anlatir; Musul, Ninova, Yezidilerin yurdu Lalis, Bagdat, Istanbul, Girit, şam... Mezopotamya'nin kadim haklari; Süryaniler, Keldaniler, Kürtler, Yakubiler, Yahudiler, Ermeniler, Türkmenler...
Bu romanda olaganüstü bir tarihiçi gezi var; bizden önceki medeniyetlerin, Babil'in, Ninova'nin, Asur'un; Medlerin ülkesinden geçiyoruz. ve kitabi okuyup bitirdigimizde, "Biz nasil da zengin bir kültür yataginda otuyormusuz da haberimiz yokmus" duygusunu yasiyoruz. *
