-abd ikinci dünya savaşından uzun yıllar öncesinden beri (1920'lerden başlayarak) japon şifrelerini bildiği için (bkz: magic) (3 kere değiştirildiği halde) hep bir adım öndeydi. pearl harbor baskını yapılmadan evvel sayısız kere bu saldırının gerçekleşeceğini işaret eden istihbarat raporları sümen altı edildi ya da yetkili kişilerce dikkate alınmadı.
-abd'de savaşı japonların başlatması gerekliliği "abd'nin evlatları asla anavatan toprakları dışında bir savaşa gitmeyecek" şeklinde söz veren başkan roosvelt'in bu sözünü geri alamayacağı gerçeğine bağlıdır. roosvelt abd'yi savaşa sokabilmek için hep japonların büyük yara vermeyecek bir saldırı yapmasını beklemiş ancak pearl harbor baskını gibi büyük bir darbeyi şüphesiz o da kestirememişti.
-sanılanın aksine japon halkını bu büyük felakete sürükleyen ve asya'da barış ışığını söndüren imparatorun açgözlülüğü değil savaştan kısa süre önce iktidarın istifa etmesini sağlayıp yönetimi ele geçiren general tojo ve cuntasıdır. imparator savaş planları yapılmaya başlandığı andan itibaren sürekli buna engel olmaya çalışmış ancak sembolik yetkileri nedeniyle alınan kararı onaylamaktan başka seçeneği kalmamıştı. generallerin savaşı adeta büyük bir iştahla istemesine rağmen imparator hirohito sürekli sorunu diplomatik yollardan çözmek için gayret gösterdi. zaten tüm bu çabaları ve insancıl tutumundan dolayı savaştan sonra savaş suçlusu olarak yargılanmamış aksine yeniden kurulan ülkede sembol bir isim olmuştur.
-atlantik savaşında alman u-bot filosu 1940-1942 arasında "neşeli günler" denilen dönemini geçirmiş ayda ortalama 750.000 ton müttefik ticaret ve savaş gemisi batırılmıştır. sonraki yıllarda müttefiklerin denizaltılara karşı daha organize hücumları ve uçakları daha etkin kullanmaya başlaması (liberator) savaşı müttefiklerin lehine döndürdü. savaşın son 6 ayına girildiğinde almanlar artık şnorkelli type 21 denizaltılarını (elektrobot) atlantik'e göndermeye başlamıştı. bu denizaltılar öncekilerin aksine dizel motorlarını çalıştırıp elektrik bataryalarını şarj etmek için satha çıkmak zorunda kalmıyor ve bu şekilde hava saldırılarından korunarak düşman filolarına saldırabiliyordu. ayrıca type 21 denizaltısından hatırı sayılır miktarda üretilmişti ancak bu denizaltılar etkin olarak kullanılamadan müttefikler normandiya çıkarmasını halihazırda yapmış ve 3. reich'ı yıkmak üzere berlin'e yürüyorlardı. kara savaşları bir süre daha devam edebilseydi atlantik savaşı'nın almanların lehine dönüşmesi olasıydı. amiral karl donitz'in isteklerine zamanında cevap verilmiş olsaydı belki de müttefikler fransa kıyılarına bu kadar büyük bir çıkarma harekatı yapamazdı.
-savaşa dair akılda kalan en önemli şey hiroşima ve nagazaki kentlerine b-29 superfortress tipi bombardıman uçaklarından (bkz: enola gay) (bkz: Bockscar) atılan atom bombaları ve ardında bıraktıklarıdır. ancak benzer bir saldırı almanya'nın dresden kentine nükleer olmayan tipik serbest düşüş bombalarıyla yapılan harekattır. japon kentlerine atom bombasını atan abd iken dresden de kraliyet hava kuvvetleri (bkz: raf) ve amerikan uçaklarının ortaklaşa hava akını yaptığı kentte ısrarla sivil hedefleri vuran ingilizler oldu. ayrıca 1945 mart ayında iwo jima'yı ele geçiren abd kuvvetleri bu adadan japon anakarasına yalnızca 2 gün içinde yaptığı hava akınlarında 100.000'den fazla sivili katletti.
-müttefiklerin en ünlü generallerinden george s patton berlin ele geçirildikten sonra hemen almanlara silah dağıtıp sovyetler üzerine gidilmesi önerisinde bulundu. hatta bu önerisini "nasıl olsa ruslarla bir gün savaşacağız bunu askerlerimiz avrupa'dayken yapalım" sözleriyle savunduğu tarihe not düşülmüştür. ne gariptir ki patton kısa süre sonra almanya'da bir trafik kazasında hayatını kaybetti.
-ikinci dünya savaşını amerikan filmlerinden ve oyunlarından öğrenen herkes savaşı almanya'nın polonya işgaliyle başlattığını sanır. ancak bu bilgi biraz eksik. alman işgalinden 2 hafta sonra polonya'yı doğudan sovyetler birliği işgal etti. işgal almanların ve rusların ortaklaşa kurduğu kukla polonya yönetimine kadar devam etti. ayrıca savaştan önce nazi almanyası ile sovyetler birliği arasında bir saldırmazlık imzalanmıştır. almanların başarılı fransa işgalindan ve britanya savaşı hezimetinden sonra doğu cephesine yönelmesine rağmen stalin bu anlaşmaya olan güveninden ötürü seferberlik ilan etmedi. yüzbinlerce rus'un ölümünden dolaylı olarak sorumlu oldu.
-naziler tüm avrupa'yı ve balkanları ele geçirdiğinde kendilerine gönüllü olarak katılan askerler buldu. sovyetler birliği'nin insanlara vaad ettiği kıtlıktan ve baskılardan bıkan pek çok milletten halk daha iyi olarak gördükleri almanlara - waffen ss'lere katılmaya başladılar. dönemin kudüs müftüsü emin el hüseyni bizzat hitler'le görüşüp balkanlardaki boşnak müslümanlardan ve hırvatlardan ss tümeni oluşturulmasını sağladı; (bkz: ss handschar), bunun dışında türkistan alayı ve hatta kafkaslardan bile 2 tümen almanlara katıldı.
-savaş boyunca abd ve sovyetler birliği müttefik gibi görünse de aslında soğuk savaş daha o yıllarda bile kendini hissettirmeye başlamıştı. bu özellikle berlin'e kim önce girecek mücadelesine dönüşmüş bu mücadeleyi sovyetler birliği kazanmıştı. daha sonra alman teknolojilerinin paylaşımında yine aynı rekabetler yaşanmış, roketler ve bilim insanlarını ülkesine kaçıran amerikalılara karşın ruslar da u-bot filosundan sağlam ele geçirilen denizaltıların çoğuna sahip olmuştur. elbette bir kısım v2 de ganimetler arasındadır. yoksa yuri gagarin'in 1961'de uzaya çıkması imkansız olurdu. roket teknolojisi almanların v2'sine karşılık katyuşa gibi hedef-mesafe tayini olmaksızın allah'a emanet atılan ilkel silahlar olan ruslar için bu ganimetler eşsiz bir nimetti.
-ikinci dünya savaşı başlamadan önce ordu mevcudu rezervler hariç 130.000 civarında olan abd savaşa girdiği ilk yılın sonunda pasifik'te 1 milyondan daha fazla askere sahipti. yine savaş başladığında eskort uçak gemileri hariç 3 büyük uçak gemisi bulunan abd'nin savaşın sonunda 130 civarında uçak gemisi ve 24 savaş gemisi (zırhlı/battleship) vardı. bu savaş grumman, boeing, ford, springfield, winchester, mitsubishi, mercedes, rolls royce vb. firmaların servetini katlamasına sebep oldu. bahsi geçen firmalar silah, tank, uçak, gemi gibi savaş araçlarını ürettiler ve birçoğu hala üretmeye devam ediyor.
-her savaşta olduğu gibi bu savaşta da yaşlılar bazen ulusal çıkarlar uğruna bazen de sırf şişkin egolarını tatmin etmek için çok gizli odalarında çok gizli toplantılar yaptı, haritalarda çizgiler çizdi, masalarındaki plastik figürleri hareket ettirdi. onların yaptığı her hamle yüzbinlerce genç insanı ölüme yolladı, milyonlarcası sakat kaldı. sivilleri hesaba katmadım bile. yalnız buna rağmen hiçbir ülke bu savaş boyunca ordularına asker bulmakta zorluk çekmedi, (sovyetler ve savaşın gidişatı değiştiğinde japonlar zorla silah altına alma gerçekleştirdi) alman u-botları 1945'te hemen her gün birkaç teknesini kaybederken bile alman gençleri gözlerini kırpmadan donanmaya gönüllü olarak katıldı. u-botlarda savaş boyunca görev yapan 40.000 alman denizciden 28.000'i öldü kalanların çoğu esir düştü.
