sürekli halktan kopuk, yüksek zümre edebiyatı, halk bunu anlamazdı gibi yaftalarla eleştirilen, edebi dönem. halbuki gerçek böyle değildir. divan edebiyatı ön yargılarımızın kurbanı olmuştur. hayattan izler taşımaz diye eleştirilmiştir ancak hayattan izler taşır. bazı örnekler vermek gerekirse;
pür-hevadur başumu kes kubbe-i eflake at
ey peri hammamda tut ki uçurdun bir habab(zati)*
*ey peri gibi güzel sevgilim. başım aşk arzusu ve hevesi ile doludur, onu kes de gökkubbeye fırlat. tut ki hamamda sabun köpüğünden bir balon uçurmuşsun.
şair bu beyitinde hamamda çocukların sık oynadığı balon uçurma oyununa telmihte bulunmuştur.
*ilim yolcularına nasıl düşmanlık edilmesin ki, (onların) mavi çizme giymelerinde kasıt gökyüzünü ayakları altına almalarıdır.
osmalı'da bilimle uğraşanlar mavi çizme giyerdi. şair bunu onların gökyüzünden bile daha üst tabakada olmaları şeklinde yorumlamış ve yine günlük hayattan bir ayrıntıyı işlemiştir.
*ey sevgili, zülfünün kıvrımı dudağının üzerine gelmiş. sanırsın ki meyhanenin kapısı üzerine çember asılmış.
müslümanların yanlışlıkla meyhaneye girmemesi için osmanlı devleti döneminde meyhane kapılarına çember asılırdı. şair de burada zülfün kıvrımını çembere benzeterek sevgilinin dudaklarını şarap gibi kırmızı ve tatlı, sevgilinin ağzından çıkanların da şarap gibi sarhoş edici olduğunu anlatmış. yine günllük hayattan bir örnek kullanarak.
divan edebiyatı bir yüksek zümre edebiyatı değil yüksek kültür edebiyatıdır. hayattan unsurlar taşır.
not: bu entry tamamen el emeği göz nuru olup tarafımca yazılmıştır. ilgililere not çıkardığım kitabı söyleyebilirim.
