ludwig van beethoven'in 9 numaralı keman-piyano sonatı. * aslında beethoven bu sonatı George Bridgetower adlı bir kemancıya ithaf etmiştir. ve eser ithaf edildiği kemancı tarafından 24 mayıs 1803'te seslendirilmiştir. ancak konserden hemen sonra beethoven çok hoşlandığı bir hanımla eserini ithaf ettiği bridgetower'i samimi bir şekilde görünce deliye dönmüş, eserin el yazmasının ilk sayfasını ithaf cümlesi olduğu için yırtarak atmıştır. bu yüzden eserin 156'ıncı ölçüsüne kadar olan bölüm, geri kalanı göz önüne alınarak tekrar yazılmıştır.
beethoven bu olaydan sonra o eseri dönemin en önemli kemancısı rudolphe kreutzer'e ithaf etmiştir. kreutzer eseri çalınamayacak kadar zor bulmuş ve hiçbir zaman seslendirmemiş olsa da eser "kreutzer sonat" olarak tanınmıştır. *
eser bence bugüne kadar yazılmış en zor ve en güzel keman sonatıdır. üç bölümden oluşur ve uzunluğu 43 dakikadır ki bu uzunluk normalin çok üzerindedir. keza çok az konçerto, hatta çoğu senfonik yapıt bile bu kadar uzun değildir.
birinci bölüm (Adagio sostenuto - Presto - Adagio)
kemanın la majör akoru ve ardından gelen çift ses modülasyonlarıyla başlar giriş kısmı. ardından aynı temayı piyano da duyarız ve sonrasında iki enstrüman beraber geliştirirler bu küçük girişi. bu kısımdan sonra gelen presto, kemanın tüm teknik becerilerinin muhteşem bir müziği anlatmak için kullanıldığı yoğun bir bölümdür. bölümün genelinde gergin ve soğuk bir hava hakimdir. bu hava zaman zaman durağanlaşsa da özellikle kemanın kullandığı ters yaylar ve piyanonun bas seslerde yaptığı oktav pasajlar bu havanın bir anda dağılmasına neden olur. bölümün sonlarındaki adagio olan kısım bitişin sakin olacağı hissi verir dinleyiciye ancak hemen ardından kısacık bir gerginlikle bitirir Beethoven bu bölümü.
ikinci bölüm (Andante con variazioni)
Temayı piyanodan duyarız ilk önce. Keman ve piyanonun birbirine verdiği soru-cevap faslından sonra gelen ilk varyasyon piyanoya aittir ve keman sadece kısa ve zıplarcasına ifadeyle çaldığı notalarla eşlik eder. ikinci varyasyon kemanın ezgiyi çaldığı, piyanonun eşlik konumunda olduğu bir bölümdür. Üçüncü varyasyon minör tonda, keman ve piyanonun beraber çaldıkları bir bölümdür. Dördüncü ve son varyasyon başlı başına bir bölüm olabilecek kadar geniş ve karmaşıktır aslında. ilk önce piyanoyu duyarız ve keman müziğe pizzicatolar yaparak katılır. Varyasyonun ilerleyen kısımlarında da piyanonun ezgilerine kemanın pizzicatoları, kemanın ezgilerine piyanonun akorları eşlik eder ve bölüm sakin bir şekilde sona erer.
Üçüncü bölüm (presto)
ikinci bölümün sakin havası üçüncü bölümün başındaki piyanonun la majör forte akoruyla dağılır. Keman ve piyano tam anlamıyla iç içedir bu bölümde. Öyle ki bazen iki enstrüman aynı anda, aynı tarzda fakat farklı ezgiler çalarlar. Bölümün genel tarzını her iki enstrümanın da kısa ve tekrarlayan notaları belirler. Ana ezgiyi çalan enstrümana diğer enstrüman arpejler yaparak eşlik eder. Bölümün sonuna doğru tansiyon kısa bir süreliğine düşse de geri kalan kısım baştaki tarzdadır. Bölüm bu sakin kısımın bitişiyle başlayan ve sona kadar büyüyen bir crescendoyla son bulur.
