allah şüphesiz ki var ve bütün herşeyden haberdardır. insanlara kullanabilmeleri için özgür bir irade ve akıl vermiştir.
eğer allah zalimin yapacağını önceden engelleseydi dünyanın bir anlamı olmazdı. herkes de bunu görür iman ederdi. dünya bir imtihan yeri.
hayır ve şer allah'tandır. hayrı da, şerri de yaratan ancak odur. lâkin hayra rızası var, şerre ise yok. kaldı ki hayır ve şer dediğimiz, yapılan işin, işlenen fiilin allah'ın emir ve rızasına uygun olup olmamasıyla ilgili. yâni, fiilin kendisiyle değil, sıfatıyla alâkalı. şimdi allah'ın verdiği bir nimetle sen hayır da işleyebilirsin şerde.
herşeyin karşılığını burda almayı beklemiyor inanan insanlar.