trier'in provokasyon tandanslı anlatımını keskinleştirdiği tiyatral başyapıtı. dogma akımının temeli provoke edicilikten besleniyordu fazlaca. bu provoke edicilik aslen kişiye yapılmaması gereken bir yığın şeyin yapılışıyla anlam kazanıyor. tabi burdaki tavır önemli. kendini savunma peşinde koşmamak. az biraz mevzuyu merhamete yaslamak. merhamet ve filmin özellikle finaliyle sivrilen kibir dışında yapılan iyilikten karşılık beklemekte masaya yatırılıyor çokca.
sadece korku ve gerilim filmleri germiyor insanı. trier filmleri fazlaca geriyor izleyeni. bunda yapılana cevap vermemek onu biraz ahlaki mana da sineye çekmek sorgulanmış. insan algısı içinde ahlaki görecelilikten dem vuruluyor.
filmin tiyatral havası her izleyicinin görmek isteyeceği bir sinema deneyimi kuşkusuz. bu dahi filme kayıtsız kalmamak için kafi aslında.
finaldeki güç ve kibir tandanslı yaklaşımı ağır buldum. bir nevi kötülüğün yanıtı mağdur kişi tarafından gücü eline aldıkça verilebilir tavrı o dogville halkının hepsinin bunu hak etmediğine kadar uzandı bende. küçük bebek dahi ölüme layık görüldü mesela. bu cezalandırma yöntemi, ufaklığın dogville havasını solumasından yarın onunda sıradan fakat içten pazarlıklı ve zaafları olan bir dogvilleli olacağının kestirilmesiyle ilintili şüphesiz. fakat karşılıklılık tezi ve dünyanın iyiliklerle bezenmesi için cevabın mağdur tarafından şip şak verilmesi biraz mevzuyu ahlaki boyuttan hukuksal eleştiri zeminine çekiveriyor.
dogville başyapıtlığını sıradan görünümlü insanların içten pazarlığından ve her bir iş için karşıklılık tezi geliştirmelerinden alıyor. biraz da insan doğasının özde bencil olup zaaflarının olduğuna parmak basıyor. insanın özü karanlık bir analiz süreciyle ele alınmış. ve bu tavrın geniş pencereden haksız olmadığını düşününce anlatılmak istenen ele avuca sığmıyor.
